Głosy kobiet na tematy bioetyczne
Projekt "Rozpoczęcie debaty na tematy etyczne z kobietami-naukowcami z krajów postkomunistycznych" (Enwise ethics) ustanowiono w celu zbadania znaczenia czynnika płciowego w obszarze kwestii etycznych związanych z nauką. W tym celu kobiety-naukowcy z krajów postkomunistycznych w Europie środkowo-wschodniej i krajach bałtyckich zaproszono do wzięcia udziału w działaniach realizowanych w ramach projektu finansowanego ze środków UE. Projekt "Powiększenie Liczby Kobiet w Nauce na Wschodzie" (Enwise) dotyczy Bułgarii, Czech, Estonii, Łotwy, Litwy, Węgier, Polski, Rumunii, Słowenii i Słowacji. Nacisk był kładziony na określeniu wymagających szczególnej uwagi obszarów bioetyki w kontekście zmian w klimacie politycznym. Poprzednie reżimy komunistyczne efektywnie ograniczały dyskusje w takich obszarach jak genetyka, eutanazja i religia. Partnerzy współpracujący w ramach projektu zorganizowali warsztaty z kobietami-naukowcami działającymi w obszarach związanych z kwestiami etycznymi, prosząc je o szczegółowe omówienie wybranych tematów, takich jak badanie embrionalnych komórek macierzystych. Celem było wysunięcie na pierwszy plan etycznych aspektów badań biomedycznych, aby podkreślić to, co jest ważne zarówno dla kobiet-naukowców, jak i dla decydentów. W ten sposób kobiety-naukowcy w tych krajach otrzymały bodziec do odgrywania aktywniejszej roli i wyrażania swoich opinii, z korzyścią dla wszystkich. Uczestnicy warsztatów zwrócili uwagę, że krajowe ustawodawstwo oraz przepisy z trudnością nadążają za rozwojem nauki. Ta uwaga odnosi się szczególnie do krajów objętych programem Enwise, w przypadku których należy wziąć pod uwagę fakt, że zmiana w obszarze gospodarki rynkowej przyniosła radykalne zmiany w obszarze kulturalnym, społeczno-ekonomicznym, politycznym i prawnym. W związku z tym, konieczny jest intensywniejszy proces demokratyzacji – szczególnie w obszarze bioetyki, w którym społeczeństwo obywatelskie, nauka i polityka łączą się ze sobą. Kobiety, w tym także kobiety-naukowcy, mają w obliczu takich zmian znaczącą rolę do odegrania. Ta inicjatywa w ramach działań Enwise skupiających się na etyce wyróżniła obszary priorytetowe dla prawidłowego postępowania z zagadnieniami bioetycznymi. Był to m.in. wpływ na opinię publiczną, zapewnienie przejrzystości, lepsza reprezentacja interesariuszy w komitetach ds. etyki, a także rewizja przepisów w celu zapewnienia lepszego wsparcia dla badań biomedycznych delikatnej natury i zapobiegania nadużyciom związanym z danymi genetycznymi dla interesu narodowego. Sformułowane zalecenia obejmowały zaangażowanie naukowców oraz mediów w obszarze edukacji społeczeństwa. Ogólnie rzecz biorąc, w ramach projektu udało się zwrócić uwagę na zapotrzebowanie na naukowców, szczególnie zaś na kobiety-naukowców, którzy zwracaliby większą uwagę na czynniki odgrywające rolę w promowaniu kwestii etycznych związanych z rozwojem nauki. Podniesie to status nauki i pokrewnych badań naukowych w tych krajach z korzyścią dla ich obywateli, a także dla całej Europy.
