Nowe szczepionki przeciw rotawirusom
Infekcje rotawirusowe to najbardziej powszechna i najważniejsza przyczyna silnie odwadniającej biegunki u małych dzieci w krajach rozwijających się. Nieustannie trwają prace nad nowymi szczepionkami, które skutecznie zapobiegałyby występowaniu tych infekcji i je eliminowały. Europejskie konsorcjum przyjrzało się szczepionkom przeciw rotawirusom z innej perspektywy. Celem projektu "Szczepionki na bazie wirusa opryszczki w walce przeciw infekcjom rotawirusowym" (HEVAR) było opracowanie i ocenienie innowacyjnych genetycznych szczepionek przeciwrotawirusowych w oparciu o wektory HSV-1. W tym celu partnerzy projektu przetestowali duży zbiór wektorów opartych na HSV-1 i DNA powodujących ekspresję antygenów rotawirusa u myszy, małpy i człowieka. HEVAR to wspólna inicjatywa czterech grup z Europy i czterech z Ameryki Południowej. Partnerzy europejscy zapewnili przekazanie wiedzy i technologii w zakresie wektorów transferu genu opartych na HSV-1 do Ameryki Południowej. Powstała miejscowa platforma produkcji wektorów HSV-1 w Ameryce Południowej, a wraz z nią przeprowadzono odpowiednie szkolenie personelu. W zamian, zespoły europejskie uczyły się o biologii rotawirusa i innych wirusów endemicznych zbierających coraz większe żniwo w postaci wysokich kosztów społecznych w Ameryce Południowej. Na zasadzie eksperymentu członkowie konsorcjum sklonowali geny, kodując cztery białka strukturalne (VP2, VP4, VP6 i VP7) oraz jedno niestrukturalne (NSP4) z 4 różnych odmian rotawirusa w wektorach opartych na HSV-1. Profile ekspresji tych wektorów i właściwości poddanych ekspresji białek rotawirusowych scharakteryzowano w zakażonych komórkach. Dalsza ocena wektorów w modelach zwierzęcych ujawniła, że mogłyby one wygenerować ważne przeciwciała i odpowiedzi określone dla danej komórki. Przeprowadzono serię eksperymentów dla porównania względnej wydajności różnych dróg immunizacji oraz w celu scharakteryzowania charakteru reakcji humoralnych. Niektóre z wygenerowanych przeciwciał wykazywały działanie neutralizujące, a ponadto zaobserwowano wysoki poziom ochrony w kontakcie z żywym wirusem, zwłaszcza przy ekspresji kombinacji białek rotawirusowych. Wyniki projektu HEVAR wyraźnie dowodzą realności wykonania szczepionek wektorowych opartych na HSV-1, budujących odporność na rotawirusy. Należy jeszcze stwierdzić, jak to nowe podejście immunizacyjne wypada w porównaniu do istniejących szczepień.
