W sercu demokratycznego pokoju
Idea, zgodnie z którą demokracje liberalne są bardziej pokojowe od reżimów despotycznych, ma swoje korzenie w teorii Kanta przedstawionej w eseju z 1795 r. pt. "O wiecznym pokoju". Kant wysnuł pogląd, zgodnie z którym główną przyczyną wojny jest brak sprawiedliwych instytucji politycznych. Debaty na ten temat obejmują szereg artykułów opublikowanych przez Michaela Doyle'a w latach 1983–1986. Teza kantowsko-doylowska (KDT) spotkała się z silna krytyką i skłoniła do dalszych badań międzynarodowych w tym temacie prowadzonych na przestrzeni ostatnich trzech dekad. Celem projektu "Teoria demokratycznego pokoju: najnowsze postępy" (DPTRD) było odkrycie stopnia rozległości, w jakim KDT wymaga skorygowania i dalszej kwalifikacji. Naukowcy finansowani przez UE byli szczególnie zainteresowani określeniem, czy samo sedno tezy może zostać zachowane. Zespół projektu DPTRD określił, że istnieje potrzeba na coś więcej niż tylko zawężenie czasowej zasadności teorii pokoju demokratycznego z dwóch stuleci do zaledwie dwóch dekad. Toteż w prowadzonym badaniu zasugerowano ponowne przemyślenie ogółu podstaw, na których teoria została początkowo oparta. Członkowie projektu podkreślają, że w podejściu utylitarnym błędnie zinterpretowano pierwotne założenie Kanta dotyczące podkreślenia bezpośredniego interesu obywateli w panowaniu pokoju, jako jedynego składnika pokoju. Nacjonalizm demokratyczny na Bałkanach, jak również prowadzona przez USA inwazja na Irak, pokazują, że wola przeciętnego wyborcy nie wystarczy, by powstrzymać wojny przeciw innym demokracjom lub wojny rozpętane z powodów innych niż samoobrona. Dokonując oceny perspektyw KDT jako podstawy do przewidywania nowych form globalnych rządów, projekt zaoferował dwie opcje konkurencyjne dla KDT. Są to demokracja kosmopolityczna D. Helda i D. Archibugiego oraz Plädoyer na rzecz wspólnej europejskiej polityki zagranicznej J. Habermasa i J. Derridy. W ramach projektu DPTRD dokonano postępów w zakresie wiedzy i opracowano nowe podejście do czynników, które należy uwzględnić w zwiększeniu bezpieczeństwa społecznego i bardziej zrozumiałego pojęcia pokoju demokratycznego.
