Zwalczanie komarów przenoszących malarię bakteriami z rodzaju Wolbachia
Co roku malarią zaraża się około 500 milionów ludzi, a infekcje pasożytem Plasmodium falciparum powodują ponad milion zgonów. Głównymi nosicielami tego pasożyta w Afryce są komary Anopheles gambiae (A. gambiae). Jedna z metod ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby polega na kontrolowaniu populacji owadów będących nosicielami. Choć w przeszłości kilkakrotnie prowadzono skuteczne programy kontroli populacji komarów, wiele innych inicjatyw nie powiodło się z powodu odporności na środki owadobójcze. Oznacza to, że nadal istnieje pilna potrzeba badania i tworzenia nowatorskich strategii kontroli populacji nosicieli malarii. Jednym z możliwych podejść tego rodzaju zajął się projekt ANOPOPAGE ("Population age structure and age structure modification via Wolbachia in Anopheles gambiae"). Badacze skutecznie zarażali linie komórek komara A. gambiae różnymi szczepami bakterii z rodzaju Wolbachia. Badając wpływ poszczególnych szczepów na odporność komarów, stwierdzono zwiększoną ekspresję genów odporności kojarzonych z malarią. Najbardziej udanym szczepem okazała się niezjadliwa linia wAu. Szacowanie rozkładu wieku populacji samic komara w terenie jest kluczowym lecz dotychczas słabo poznanym aspektem określania potencjału nosicielskiego. Znajomość wieku jest istotna ze względu na długi okres inkubacji patogenów przenoszonych przez komary. Badacze z projektu ANOPOPAGE przyjrzeli się globalnej ekspresji genów na przestrzeni życia osobników dorosłych w odniesieniu do dziewięciu genów o wzorcach transkrypcji powiązanych z wiekiem. Zastosowana metoda umożliwiła trafne przewidywanie średniego wieku samic w próbkach wyhodowanych w laboratorium, dając nieco mniej dokładne wyniki w przypadku okazów odławianych z populacji dzikiej. Opracowanie modelu matematycznego na podstawie demografii komarów i dynamiki ich populacji umożliwiło wybranie najlepszej strategii wypuszczania komarów A. gambiae zarażonych bakteriami Wolbachia. Badacze stwierdzili, że najskuteczniejsze jest wielokrotne wypuszczanie niewielkich partii z przewagą samców. Przyszłe badania mogłyby dotyczyć innych bakterii szkodliwych dla pasożyta Plasmodium, które dawałoby się łatwiej wprowadzać do komarów z rodzaju Anopheles. Opracowane narzędzia i modele przyczyniły się do znacznych postępów w badaniu epidemiologii malarii w Afryce.
