Wykorzystanie niedotlenienia w leczeniu raka
Jako że proliferacja nowotworów litych następuje gwałtownie, często przejmują one wszystkie substancje odżywcze i tlen, generując regiony hipoksji i niskiego pH. Z powodu ograniczonego dopływu krwi, obszary te są nieprzepuszczalne dla chemioterapii i napromieniania jonizującego. Aby przetrwać w tak trudnych warunkach, komórki rakowe wypracowały mechanizmy adaptacyjne. Tematem projektu finansowanego przez UE Euroxy było przerwanie tych mechanizmów jako sposób na zwalczanie raka, a do udziału zgłosiło się ponad 21 europejskich partnerów. Partnerzy projektu wykorzystali metody biologii molekularnej do identyfikacji szlaków adaptacyjnych wraz z molekułami o wartości prognostycznej i potencjale terapeutycznym. Wśród markerów znalazły się nowe docelowe czynniki indukowane hipoksją (HIF) i hydroksylazy HIF, a także molekuły zaangażowane w ścieżki UPR i mTOR. Odkryto schematy ekspresji genowej niedotlenionych tkanek nowotworowych, ukazując informacje o progresji choroby i rokowaniach. Anhydraza węglowa (CA IX), która odprowadzana jest przez niedotlenione komórki nowotworowe do krwiobiegu, została zidentyfikowana jako potencjalny biomarker do monitorowania progresji nowotworu. Opracowano także nowe techniki obrazowania niedotlenionych obszarów nowotworowych, co mogłoby być potencjalnie wykorzystane jako wskazówka do podawania zróżnicowanych dawek napromieniania w obrębie guza. Poprzez badania na zwierzętach partnerzy projektu zdołali zidentyfikować związki bioredukcyjne, które są najskuteczniejsze w warunkach niedotlenienia, jak również inhibitory enzymów regulujących pH jako próbne leki przeciwnowotworowe. Dodatkowo odkryto, że połączenie napromieniania i hipoksji jest najefektywniejsze w zwalczaniu raka. Projekt Euroxy, poza dokonaniem znaczących odkryć naukowych w zakresie mechanizmów decydujących o hipoksji nowotworowej, był inspiracją dla stworzenia różnych produktów na potrzeby rynku komercyjnego. Po sukcesie konsorcjum projekt uzyskał dalsze dofinansowanie ze środków UE przeznaczone na realizację testów klinicznych wyników projektu.
