Najważniejsze wiadomości - Hiszpania jest gotowa na nadejście Internetu przyszłości
Podczas podróży po Hiszpanii można także łatwo dostrzec duże zróżnicowanie kulturowe i ekonomiczne, na przykład pomiędzy Andaluzją, Krajem Basków, Katalonią i Galicją. Chociaż technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) stanowią element zmniejszający powyższe kontrasty, również w tej kwestii widać pewne zróżnicowanie: Hiszpania plasuje się co prawda poniżej średniej unijnej w kwestii zasięgu Internetu szerokopasmowego, jednak znacznie wyprzedza średnią w kwestii zasięgu sieci komórkowych oraz dostępności Internetu szerokopasmowego. Technologiczna siła napędowa Hiszpania odgrywa także kluczową rolę w badaniach w dziedzinie TIK, prowadzonych pod egidą Siódmego Programu Ramowego (7PR). Imponująca liczba uniwersytetów, instytucji badawczych oraz dużych i małych przedsiębiorstw uczestniczyła lub obecnie uczestniczy w około 175 projektach z ponad 1 500 sfinansowanych dotychczas w ramach 7PR-TIK. Rodzima, hiszpańska firma telekomunikacyjna Telefónica, światowy lider w dziedzinie badań naukowych w branży TIK oraz w zakresie tworzenia infrastruktur, była dotychczas koordynatorem 12 projektów 7PR-TIK oraz uczestniczyła w 30 dodatkowych. Być może najważniejszy wkład firmy Telefónica, który prawdopodobnie będzie miał duży wpływ na przyszłość Internetu, polega na koordynowaniu projektu FI-WARE (1), finansowanego dzięki inicjatywie Partnerstwo Publiczno-Prywatne na rzecz Internetu Przyszłości (FI-PPP). Celem projektu FI-WARE jest "wspieranie konkurencyjności gospodarki UE poprzez wdrożenie innowacyjnej infrastruktury umożliwiającej niedrogie tworzenie i dostarczanie usług". Kluczowymi rezultatami projektu FI-WARE będą otwarta architektura oraz wzorcowa implementacja nowatorskiej infrastruktury usługowej. Za pośrednictwem firmy Telefónica Hiszpania jest liderem nadchodzącej rewolucji Internetu. Telefónica jest także koordynatorem projektu SmartSantander, oferującego środowisko testowe i weryfikacyjne dla wielu technologii i architektur opracowywanych w ramach FI-PPP. SmartSantander udostępnia unikalne, eksperymentalne środowisko badawcze: jest nim całe miasto Santander. Dzięki wsparciu ze strony władz miasta, firm transportowych oraz usługodawców publicznych, uczestnicy projektu testują wdrożenia różnorakich, inteligentnych technologii. Miasto Santander "wyposażane" jest w około 20 000 czujników, które będą monitorować szereg parametrów, począwszy od warunków atmosferycznych i poziomu tlenku węgla, aż po hałas i ruch uliczny, w ramach prawdziwego "Internetu przedmiotów" ('Internet of things' – IoT), gwarantując stały dopływ danych, które będą analizowane w czasie rzeczywistym i wykorzystywane przez systemy reagowania. Pierwsza z usług bazować będzie na czujnikach ruchu ulicznego, które będą monitorowały pojazdy na ulicznych miejscach parkingowych. Powyższe informacje będą mogły być następnie wykorzystywane przez władze miejskie, w celu poprawienia przepływu ruchu, ustalania taryf parkingowych lub oferowania obywatelom inteligentnych aplikacji, które ułatwią poszukiwanie miejsc postojowych. Wyniki testów realizowanych w Santander (oraz innych eksperymentów z zakresu IoT, prowadzonych w całej Europie w ramach projektu FI-WARE) znacząco wpłyną na definicję i specyfikację architektury Internetu przyszłości. Infrastruktura SmartSantander bazuje na wynikach dwóch innych, kluczowych projektów finansowanych przez UE: SENSEI (2) oraz WISEBED (3), których uczestnicy zaprezentowali sposoby, w jakie heterogeniczne technologie można bezpiecznie integrować w ramach pojedynczej sieci. Wysoko w chmurach Inne duże, hiszpańskie przedsiębiorstwo, firma Atos Origin, także jest liderem hiszpańskiego zaangażowania w 7PR TIK. Sukces firmy oparty jest na długiej historii uczestnictwa w projektach finansowanych przez UE; Atos Origin posiada doświadczenie i kontakty przemysłowe niezbędne do budowania silnych i trwałych konsorcjów projektowych, uzyskujących wysokie noty i skupionych na innowacyjności. Firma Atos posiada szczególnie duże doświadczenie w tworzeniu platform i architektur zorientowanych na usługi. Przykładem może być projekt Cloud4SOA (4), którego uczestnicy próbują połączyć ze sobą liczne (i coraz liczniejsze) infrastruktury i usługi "chmurowe", w ramach jednego, wirtualnego i transparentnego zasobu. Zespół projektowy obrał podejście zorientowane na użytkownika, umożliwiające programistom tworzenie aplikacji bazujących na chmurach obliczeniowych, które będą ze sobą kompatybilne niezależnie od rodzaju usług chmurowych, infrastruktury oraz usługodawcy. W projekcie Cloud4SOA połączone zostaną trzy podstawowe i wzajemnie uzupełniające się paradygmaty obliczeniowe - chmury obliczniowe, architektury zorientowane na usługi oraz lekkie semantyki - w celu sworzenia architektury odniesienia oraz wdrożenia w pełni funkcjonalnych prototypów. Z kolei projekt SOA4All (5), powiązany z inicjatywą Cloud4SOA, koordynowany jest przez Atos Research & Innovation. Wraz z ciągłym wzrostem liczby połączonych ze sobą urządzeń, mierzonej w chwili obecnej w dziesiątkach miliardów, obserwujemy radykalną zmianę w sposobie wytwarzania, przechowywania, użytkowania oraz współdzielenia danych. W efekcie jesteśmy świadkami nadejścia nowej ery, w której dane łączone są ze sobą w bardziej otwarty i użyteczny sposób. Wraz z upowszechnianiem się portali społecznościowych, blogów oraz innych platform internetowych obserwujemy ponadto zacieranie się granic pomiędzy dostawcami treści a konsumentami, co prowadzi do tworzenia się nowego pokolenia tak zwanych konsumentów-producentów ('prosumers'). W ramach ukończonego już, trzyletniego projektu SOA4All stworzono internetowe narzędzia przeznaczone zarówno dla użytkowników pełniących funkcje techniczne, jak i dla pozostałych osób, umożliwiające różnorodną pracę z usługami. Partnerzy przemysłowi zaprezentowali korzyści płynące ze stosowania technologii opracowanych w ramach projektu SOA4All, a uczestnicy projektu stworzyli komponenty, które pozwolą wspierać szersze wykorzystanie technologii SOA. Projekt SOA4All stworzył zatem podwaliny pod upowszechnienie powyższych technologii pośród społeczności badawczo-rozwojowych powiązanych z Internetem oraz, jak twierdzi Elies Prunés Soler z firmy ATOS Research & Innovation: "Prace przeprowadzone w ramach projektu SOA4All mogą mieć znaczący wpływ na konkurencyjność europejskiego przemysłu programistyczno-usługowego w kontekście Internetu przyszłości". Kwestie finansowe Powyższe, wysokopoziomowe projekty uzupełniane są przez bardziej praktyczne inicjatywy, dotyczące różnorakich dziedzin, w tym usług finansowych. Przykładowo, w projekcie PARSIFAL (6) uczestniczą przedstawiciele kluczowych podmiotów z dziedziny usług finansowych, zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego. Osoby te wspólnym wysiłkiem stworzyły platformę komunikacyjną, która rozsyła do zainteresowanych stron alarmy w razie jakichkolwiek problemów z infrastrukturą krytyczną, dzięki czemu możliwa jest szybka i skuteczna reakcja oraz uniknięcie eskalacji problemów lub wręcz katastrofy. Z kolei uczestnicy projektu FIRST (7), również koordynowanego przez firmę Atos Origin, "gromadzą duże ilości informacji pochodzących z wielu źródeł, a następnie używają tych informacji do wspierania użytkowników nieposiadających umiejętności komputerowych, którzy poszukują informacji finansowych i analiz rynku; przykładowo są to osoby, które handlują niewielką ilością akcji lub udziałów, traktując tę działalność jako inwestycje osobiste. W ramach projektu stworzono już szereg unikalnych narzędzi, służących do: ekstrakcji informacji z niepewnych źródeł o niepełnej strukturze, realizowanej na dużą skalę i w czasie rzeczywistym; automatycznego korzystania z istniejących ontologii, wielkoskalowego uczenia się ontologii, a także tworzenia zaawansowanych modeli decyzyjnych, korzystających z właściwości semantycznych. Energia badawcza Firmom Telefónica oraz Atos przyznano jedną czwartą całości środków finansowych, przydzielonych hiszpańskim uczestnikom inicjatyw realizowanych pod egidą 7PR-TIK. Ogromną część środków przydzielono jednak wyższym uczelniom oraz organizacjom badawczym; praktycznie każda hiszpańska uczelnia techniczna zaangażowana jest w przynajmniej jeden projekt 7PR. Uniwersytety są najczęściej zaangażowane w projekty praktyczne, dotyczące zwykle e-zdrowia, e-inkluzji oraz energooszczędności. W dziedzinach tych udział instytucji hiszpańskich jest znacznie wyższy, niż średnia unijna dla 7PR. Przykładem może być projekt ENERSIP (8), koordynowany przez Fundacion Tecnalia Research & Innovation. Celem inicjatywy ENERSIP jest stworzenie elastycznego, konfigurowalnego i zorientowanego na usługi systemu monitorowania i kontrolowania przepływu energii w sieciach elektrycznych. Podstawowa idea polega na tym, że każdy element sieci przesyłowej – począwszy od systemów łączności, sterowania i przetwarzania danych, aż po budowę obiektów wytwarzających i konsumujących energię – wymaga proaktywnego i skoordynowanego sterowania i zarządzania. W związku z powyższym uczestnicy projektu tworzą otwartą platformę informacyjną, w obrębie której dane pochodzące z czujników zainstalowanych na każdym z z elementów tworzących sieć umożliwią dostosowanie ilości wytwarzanej energii elektrycznej do zapotrzebowania budynków mieszkaniowych i przemysłowych. Podobny cel przyświeca uczestnikom projektu FIEMSER (9), którzy opracowują inteligentne systemy sterowania czasu rzeczywistego, dostosowujące podaż do popytu na skalę lokalną. System FIEMSER obejmował będzie ponadto mechanizmy zapewniania energooszczędności, pozwalające np. zamknąć rolety lub zasłony w budynku, zamiast generować więcej energii. Intuicyjny interfejs pozwoli użytkownikom ograniczyć zużycie energii, nie obniżając jednocześnie poziomu komfortu. Technologie TIK być może pozwolą także zmniejszyć ilość dwutlenku węgla emitowanego w Europie. Celem projektu SEEDS (10), koordynowanego przez firmę inżynieryjną CEMOSA, jest stworzenie systemów monitorowania i sterowania, które pomogą ograniczyć zużycie energii w budynkach poprzez uczenie się metod optymalizowania ogrzewania, klimatyzacji i oświetlenia, w oparciu o różne kryteria definiowane przez użytkowników (oraz w oparciu o warunki pogodowe). System SEEDS zaprojektowano pod kątem zapewniania komfortu użytkownikom, przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia energii i emisji CO2. Inteligentne systemy, podobne do prototypu SEEDS, mogłyby być stosowane na całym obszarze Hiszpanii, niezależnie od tego, czy budynek zlokalizowany jest w mroźnych górach, czy też na obszarze upalnego, śródziemnomorskiego południa Europy. Niewykluczone, że już niedługo na całym obszarze Hiszpanii będzie można dostrzec owoce badań naukowych prowadzonych w tym kraju, wraz z rozpoczęciem wdrażania i wykorzystywania inteligentnych rozwiązań i niezawodnych infrastruktur informacyjno-komunikacyjnych. Hiszpania jest z całą pewnością gotowa na nadejście Internetu przyszłości. --- Projekty opisane w niniejszym artykule uzyskały wsparcie w ramach działania na rzecz wspierania technologii TIK, będącego częścią Programu na rzecz Konkurencyjności i Innowacji ('Competitiveness and Innovation Programme') lub w ramach Siódmego Programu Ramowego (7PR). (1) FI-WARE: Platforma stanowiąca rdzeń Internetu przyszłości ('FI-WARE: Future Internet Core Platform') (2) SENSEI: Łączenie świata fizycznego i cyfrowego w kontekście sieci przyszłości ('SENSEI: Integrating the physical with the digital world of the network of the future') (3) WISEBED: Środowiska testowe dla bezprzewodowych sieci sensorycznych ('WISEBED: Wireless Sensor Network Testbeds') (4) Cloud4SOA: Architektura zapewniająca kompatybilność w obrębie chmur obliczeniowych oraz zorientowana na użytkownika platforma umożliwiająca projektowanie, wdrażanie oraz uruchamianie wzbogacanych semantycznie aplikacji zorientowanych na usługi ('Cloud4SOA: A Cloud interoperability framework and platform for user-centric, semantically-enhanced service-oriented applications design, deployment and distributed execution') (5) SOA4All: Ogólnodostępne architektury zorientowane na usługi ('SOA4All: Service oriented architectures for all') (6) PARSIFAL: Ochrona i zaufanie w kontekście infrastruktur finansowych ('PARSIFAL: Protection and trust in financial infrastructures') (7) FIRST: Infrastruktura umożliwiająca zakrojone na dużą skalę pozyskiwanie i łączenie informacji, w celu wspierania procesów podejmowania decyzji finansowych ('FIRST: Large scale information extraction and integration infrastructure for supporting financial decision making') (8) ENERSIP: Platforma informacyjna umożliwiająca oszczędzanie energii, przeznaczona dla sieci wytwórczo-konsumpcyjnych ('ENERSIP: Energy Saving Information Platform for Generation and Consumption Networks') (9) FIEMSER: Przyjazny i inteligentny system zarządzania energią, przeznaczony dla istniejących budynków mieszkaniowych ('FIEMSER: Friendly Intelligent Energy Management System for Existing Residential Buildings') (10) SEEDS: Samo-kształcące się i energooszczędne budynki oraz przestrzenie otwarte ('SEEDS: Self learning Energy Efficient builDings and open Spaces') Odnośniki do projektów na stronie CORDIS: - 7PR na stronie CORDIS - FI-WARE na stronie CORDIS - SmartSantander na stronie CORDIS - SENSEI na stronie CORDIS - WISEBED na stronie CORDIS - Cloud4SOA na stronie CORDIS - SOA4ALL na stronie CORDIS - PARSIFAL na stronie CORDIS - FIRST na stronie CORDIS - ENERSIP na stronie CORDIS - FIEMSER na stronie CORDIS - SEEDS na stronie CORDIS Pozostałe odnośniki: - strona internetowa Agendy Cyfrowej Komisji Europejskiej