Tworzenie zrównoważonych praktyk żywieniowych
W projekcie FOODLINKS podjęto kwestie zrównoważonej produkcji i konsumpcji żywności poprzez umocnienie współpracy między prawodawcami, naukowcami i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Prace oparto na trzech wspólnotach praktyk (CoP), które wykorzystały działania dotyczące wymiany wiedzy, by uczyć się skutecznej współpracy. Wnioski z tych prac podsumowano w zaleceniach na rzecz skutecznej wymiany wiedzy między naukowcami, prawodawcami i społeczeństwem obywatelskim, które zamieszczono w osobnej broszurze dostępnej w internecie. Przygotowano też raport informujący prawodawców o projekcie i jego rezultatach. Każda CoP zajmowała się jednym zagadnieniem związanym ze zrównoważoną żywnością: krótkimi łańcuchami zaopatrzenia w żywność, analizą zamówień publicznych dotyczących żywności oraz badaniem miejskich strategii żywnościowych. Współpraca objęła zarówno kontakty osobiste, jak i komunikację online. Ustalenia każdej CoP pozwoliły na opracowanie zaleceń potrzebnych w dalszych pracach. CoP zajmująca się krótkimi łańcuchami zaopatrzenia w żywność stwierdziła, że są one sensowną alternatywą dla długich, zglobalizowanych łańcuchów, a ich znaczenie rośnie. Krótkie łańcuchy są bardziej przyjazne dla środowiska i mogą potencjalnie służyć do tworzenia zdrowszej diety, ponieważ umożliwiają łatwiejsze dostarczanie produktów sezonowych. Mogą także przyczynić się do poprawy kondycji małych i średnich gospodarstw rolnych i firm przetwórczych. Analiza najlepszych praktyk dotyczących zamówień publicznych wykazała, że są one jednym z potężnych narzędzi, dzięki którym można budować zaawansowane systemy żywnościowe. Choć potrzebne są pewne nakłady inwestycyjne, to do korzyści płynących z takich zamówień należą zbiórka żywności zgodna z metodami przyjaznymi dla środowiska, dostępność większej ilości produktów "fair trade" oraz większe wsparcie dla lokalnych przedsiębiorstw. Wreszcie, opracowanie miejskiej strategii żywnościowej oznacza włączenie żywności w plany działań miast oraz tworzenie sieci współpracy między interesariuszami. Wszystkie trzy CoP przygotowały ogólnodostępne plany działań zawierające przydatne zalecenia Są one dostępne na stronie internetowej FOODLINKS i już są wykorzystywane przez prawodawców i organizacje społeczne. Analizy te wskazują na znaczenie czterech elementów: Po pierwsze, bliskość geograficzna może sprzyjać rozwojowi lokalnej gospodarki. Po drugie, zmiana systemów zamawiania żywności może przyczyniać się do poprawy zdrowia i równości społecznej. Po trzecie, władze miejskie mogą wziąć na siebie nowe obowiązki dotyczące wspierania takich polityk żywnościowych. Po czwarte, nie ma jednego sposobu na osiągnięcie tych celów, ale niezwykle ważna jest współpraca między naukowcami, prawodawcami, organizacjami społecznymi i biznesem. W dalszej perspektywie, aby pomóc we wprowadzeniu tych zmian politycznych, potrzebna jest instytucjonalizacja współpracy, najlepiej na poziomie miejskim i regionalnym. Serwis internetowy projektu FOODLINKS oraz blog foodnet może służyć za miejsce do dalszych dyskusji i tworzenia polityk.
Słowa kluczowe
Zrównoważona żywność, zdrowa żywność, geografia żywności, produkcja zrównoważonej żywności, zrównoważoność żywności, wspólnota praktyków, krótkie łańcuchy zaopatrzenia w żywność, zamawianie żywności, miejska strategia żywnościowa, równość społeczna
