Urbanistyka przyjazna dla środowiska
Naśladując przepływ energii w ekosystemie, metabolizm miejski ukazuje miasto jako żywy organizm z wyraźnie rozpoznawalnymi strumieniami energii i materiałów. Jest to możliwe dzięki niedawnym postępom w biofizyce, umożliwiającym szacunkowe określenie przepływów energii, wody, dwutlenku węgla i substancji zanieczyszczających w aglomeracji miejskiej. Jednak ograniczona wymiana informacji między biofizykami a zainteresowanymi stronami, w tym urbanistami, architektami i inżynierami, utrudnia skuteczne wykorzystanie tych metod. Aby rozwiązać ten problem, UE zdecydowała się sfinansować projekt BRIDGE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Sustainable urban planning decision support accounting for urban metabolism). Do analizy przepływów energii, wody, dwutlenku węgla i zanieczyszczeń w metabolizmie miejskim oraz ich wpływu na środowisko, powołane w ramach projektu konsorcjum wykorzystało skuteczne narzędzia i metodologie. Przykładowe miasta – Ateny, Florencja, Gliwice, Helsinki i Londyn – zostały wybrane na podstawie obecnych i przyszłych wymogów energetycznych, przy czym w przypadku Helsinek położono nacisk na zapotrzebowanie energetyczne do celów grzewczych, w przypadku Aten – chłodzących, a Londynu – spełnienie wymogów współczesnego stylu życia w mieście. Z drugiej strony na wybór Florencji wpływ miały wiek i dziedzictwo historyczne miasta, zaś w przypadku Gliwic – rozległe działania urbanistyczne. Aby opisać w czasie różne przepływy fizyczne charakteryzujące metabolizm miejski wybranych do badania miast, wdrożono szereg modeli w skali lokalnej, w tym modele obliczeniowej dynamiki płynów, ruchu ulicznego i turbulencji. Bazując na tych informacjach oraz wiedzy i doświadczeniu miejscowych decydentów, partnerzy projektu opracowali alternatywne plany urbanistyczne w oparciu o wskaźniki środowiskowe i socjoekonomiczne oraz oszacowali ich odporność na przyszłe zmiany energetyczne, klimatyczne i gospodarcze. Najważniejszymi osiągnięciami projektu BRIDGE są powiązanie metabolizmu miejskiego z klimatem miasta i planowaniem przestrzennym oraz opracowanie systemu wspomagania decyzji (DSS) odzwierciedlającego wielowymiarową naturę metabolizmu miejskiego w postaci wskaźników zrozumiałych dla urbanistów. W szczególności system DSS zawiera biofizyczne dane z obserwacji społeczno-ekonomicznych, ułatwiające użytkownikom ocenę scenariuszy planowania przestrzennego z uwzględnieniem założonych celów. Pozwala to definiować zrównoważone cele urbanistyczne w oparciu o ilościową ocenę poszczególnych składników metabolizmu miejskiego. Wyniki projektu opublikowano w czasopismach Understanding Urban Metabolism(odnośnik otworzy się w nowym oknie) oraz Sustainable urban metabolism as a link between bio-physical sciences and urban planning(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
Słowa kluczowe
Planowanie przestrzenne, przepływ energii, metabolizm miejski, BRIDGE, system wspomagania decyzji