Konwergencja dzięki materiałom wielofunkcyjnym
Tlenki metali przejściowych (TMO) należą do powiększającej się rodziny materiałów wielofunkcyjnych. Zyskują one coraz powszechniejsze zainteresowanie ze względu na ich egzotyczne efekty, a zwłaszcza w dziedzinie elektryczności i magnetyzmu. Tę dużą rodzinę związków charakteryzują nietypowe cechy, które prowadzą do nowych stanów materii, wykazując bardzo silne reakcje na bardzo drobne zakłócenia. Właściwości te mają fascynujący potencjał w takich obszarach, jak nadprzewodnictwo i olbrzymia magnetorezystancja. Układanie TMO w stosy w wielowarstwowych heterostrukturach daje możliwość połączenia indywidualnych funkcjonalności i generowania nowych emergentnych właściwości całkiem różnych od tych, które cechują indywidualne bloki budulcowe. Kontrolowana inżynieria hybrydowych heterostruktur na bazie TMO i funkcjonalnych warstw organicznych na tym samym chipie w skali nano stała się czymś w rodzaju Świętego Graala w dziedzinie materiałoznawstwa. Technologia ta znalazłaby ważne zastosowanie w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i w sektorze energetycznym. Kontrola konstrukcji dla potrzeb funkcji wymaga skomplikowanego zrozumienia materiałów i ich właściwości, a także ich związku na wszystkim poziomach, co stanowi co najmniej wymagające wyzwanie. Finansowany przez UE projekt "Unlocking research potential for multifunctional advanced materials and nanoscale phenomena" (MAMA)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) podjął to wyzwanie, nie bacząc na jego złożoność. Na czele projektu stanął Instytut SPIN (specjalizujący się w nadprzewodnikach, tlenkach i innych innowacyjnych materiałach i narzędziach) będący częścią włoskiej Krajowej Rady Badań Naukowych (CNR). Dzięki wsparciu ze środków UE, CNR-SPIN z powodzeniem zwiększył swój potencjał badawczy poprzez zrekrutowanie i zatrzymanie wysoce wykwalifikowanego personelu, pozyskanie potężnego oprzyrządowania i wymianę wiedzy z europejskimi liderami w tej dziedzinie. CNR-SPIN udostępnił szerzej swoje bogactwa. Włochy to europejski region konwergencji, którego rozwój pozostaje w tyle w porównaniu ze średnią UE. Instytut CNR-SPIN wykorzystał programy docierające do szkół średnich, zidentyfikował potencjalnych partnerów przemysłowych i zorganizował działania networkingowe z udziałem małych i średnich przedsiębiorstw, przyczyniając się tym samym do podniesienia poziomu innowacyjności technologicznych w dziedzinie materiałów wielofunkcyjnych. Projekt MAMA natomiast zaowocował 70 publikacjami w czasopismach naukowych, dodatkowo umacniając silne fundamenty i trwały wpływ projektu. Ponieważ Instytut CNR-SPIN dokonuje postępów, korzystając z nowo pozyskanego personelu, sprzętu, specjalistycznej wiedzy i kontaktów, gospodarka Włoch i UE może oczekiwać dużych korzyści.