Leczenie nefropatii odpływowej z użyciem komórek macierzystych
Nefropatia odpływowa jest chorobą, w przebiegu której z czasem dochodzi do uszkodzeń i bliznowacenia nerek z powodu cofania się do nich moczu. Choroba ta może doprowadzić do niewydolności nerek, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Długoterminowym celem projektu RENALSTEM ("Developing a stem cell based therapy to replace nephrons lost through reflux nephropathy") było stworzenie takiej terapii w celu zapobiegania wystąpieniu końcowej fazy choroby nerek. Na wstępnym etapie badania (pierwsze 17 miesięcy) głównym celem był opracowanie nieinwazyjnych metod monitorowania komórek macierzystych po ich wszczepieniu. Wybrano metodę, w której wyznakowuje się komórki magnetycznymi nanocząstkami (MNP) i uwidocznia w obrazowaniu rezonansu magnetycznego (MRI), jako że nasilenie sygnału magnetycznego nie maleje wraz z głębokością położenia tkanki. Jednakże większość dostępnych do tej pory rodzajów MNP jest szybko degradowana w otoczeniu komórek. Naukowcy uczestniczący w projekcie opracowali MNP z ochronną powłoką i wykazali, że takie MNP są lepiej zachowywane wewnątrz komórek macierzystych od komercyjnych MNP. MNP opracowane w projekcie RENALSTEM nie wywoływały istotnej cytotoksyczności w stężeniu 30 mikrogramów na mililitr na 100 000 komórek. W embrionalnych komórkach macierzystych wyznakowanych MNP stwierdzano podobny poziom ekspresji markerów pluripotencjalności i ekspresję markerów komórek pochodzących z trzech listków zarodkowych. Komórki macierzyste wyznakowane MNP były zdolne do osteogenezy i adipogenezy w podobnym stopniu, co niewyznakowane komórki macierzyste. Wykazano tym samym, że opracowane MNP nie miały niepożądanego wpływu na pluripotencjalność komórek macierzystych i ich zdolność do różnicowania. Wyniki wstępnego etapu projektu stanowiły podstawę dla wniosku do Wielkiej Brytanii o stworzenie inicjatywy komórek macierzystych. Powstała ona w marcu 2010 roku. Na podstawie wyników badania powstały dwie publikacje w czasopismach IEEE Transactions on Nanoscience (2010) i Journal of Nanoscience and Nanotechnology (2011). Dalsze badania korzystające z wyników projektu RENALSTEM byłyby ważnym krokiem w stronę zastosowania komórek macierzystych w leczeniu również innych chorób.
