Inwazyjne gatunki obce zagrażają lasom UE
Europejskie lasy mają ogromne znaczenia dla środowiska, gospodarki i społeczeństwa, zapewniając wiele korzyści. Należy tu wymienić drewno i inne produkty leśne, bioróżnorodność, ochronę zasobów wody, ochronę przed lawinami, powodziami i osunięciami ziemi. Jednak europejskie lasy są obecnie zagrożone przez gatunki obce, które stały się jedną z przyczyn utraty bioróżnorodności na całym świecie. Celem projektu ISEFOR (Increasing sustainability of European forests: Modelling for security against invasive pests and pathogens under climate change) było poszerzenie wiedzy o gatunkach inwazyjnych. Udało się to osiągnąć poprzez zapewnienie narzędzi diagnostycznych dla społeczności monitorującej stan zdrowia roślin. Ponadto projekt ISEFOR dostarczył ważnych informacji odnośnie potencjalnego powodowania szkód w europejskich ekosystemach leśnych przez znane organizmy kwarantannowe w obliczu zmian klimatu. Te nowe informacje pomogły władzom urzędowym odpowiedzialnym za kwarantannę stawić czoło zagrożeniu ze strony obcych szkodników i patogenów. Badacze zidentyfikowali też inwazyjne szkodniki i patogeny, które nie były dotąd znane jako zagrożenia europejskich ekosystemów leśnych. Finansowany ze środków UE projekt ISEFOR poszerzył wiedzę na temat obcych gatunków, które mogą pojawić się w lasach europejskich. Uzyskane informacje pomogą w formułowaniu solidnych i skutecznych polityk gospodarki leśnej. Inicjatywa skupiała się na zbieraniu danych o potencjalnie zagrażających gatunkach dla potrzeb tworzenia narzędzi modelowania. Opracowane symulacje pozwoliły trafnie przewidzieć rozprzestrzenianie się i wpływ patogenów i szkodników w warunkach zmian klimatu. Dokonano aktualizacji baz danych szkodników i patogenów będących gatunkami obcymi i inwazyjnymi, a na podstawie tych informacji zidentyfikowano najbardziej narażone gatunki żywicieli. W Chinach zasadzono pojedyncze drzewa europejskie, które regularnie monitorowano w poszukiwaniu oznak kolonizacji przez lokalne stawonogi i patogeny. Ustalono też, że nicień sosny obecnie stanowi bardzo niewielkie ryzyko w większości Europy, ale w przyszłych warunkach klimatycznych może stać się poważniejszym zagrożeniem. Wśród innych wybranych do modelowania gatunków inwazyjnych znalazł się chrząszcz Dendroctonus ponderosae, wtyk amerykański i barczatka syberyjska. Projekt ISEFOR poszerzył wiedzę o inwazyjnych szkodnikach i patogenach powodujących szkody w ekosystemach leśnych, w tym zarówno gatunkach już obecnych, jaki i gatunkach mogących zaatakować w krótkiej lub średnioterminowej perspektywie. Projekt pomógł też lepiej zrozumieć, w jaki sposób obce szkodniki i patogeny docierają do Europy. To głębsze zrozumienie zwiększy zdolność odpowiedzialnych władz do wykrywania i identyfikacji problematycznych organizmów. Ponadto modelowanie i mapowanie odpowiedniości pod kątem warunków klimatycznych i podatności lasów na inwazyjne szkodniki leśne stanowi kolejny cenny wkład w analizę zagrożenia szkodnikami.
Słowa kluczowe
Zmiana klimatu, ekosystemy leśne, inwazyjne szkodniki, patogeny, zdrowie roślin
