Prezentacje projektów - Kierunek północ: prezentacje najnowszych technologii na Litwie...
Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Neelie Kroes wygłosi mowę inauguracyjną , a towarzyszyć jej będzie Dalia Grybauskaitė, prezydent Republiki Litewskiej. Istnieje co najmniej jedna gałąź dziedziny TIK, w której ten niewielki kraj bałtycki o populacji zaledwie 3,2 miliona obywateli dosłownie błyszczy: lasery. Na Uniwersytecie Wileńskim oraz w Instytucie Fizyki już od lat 70-tych prowadzone są nowatorskie badania w dziedzinie technologii laserowych. Badania te zapoczątkowano zaledwie około dekadę po zaprezentowaniu pierwszego działającego lasera. W czasach współczesnych powyższe badania są równie intensywne. Przykładowo, w ramach projektu FAST-DOT (1), którego wyniki zostaną zaprezentowane podczas kongresu ICT 2013, pracownicy Uniwersytetu Wileńskiego, wraz z 17 partnerami z 12 krajów, opracowują nową generację laserów, które znajdą zastosowanie w biomedycynie. Nowe lasery będą nie tylko znacznie mniejsze, niż ich poprzednicy, osiągając rozmiary pudełka zapałek, zamiast pudełka na buty, ale także znacznie bardziej wydajne, dzięki czemu będzie je można stosować w nano-chirurgii, wymagającej precyzyjnego nacinania, obrazowania oraz leczenia. Technologie zastosowane w ramach projektu, zwane materiałami bazującymi na kropkach kwantowych ("quantum-dot materials"), zapewnią chirurgom dostęp do lepszych i tańszych laserów niż stosowane obecnie, otwierając tym samym wrota do nowych zastosowań laserów w biomedycynie. Grupa badawcza z Uniwersytetu Wileńskiego wniosła wkład na rzecz powyższych prac w postaci eksperymentów technicznych dotyczących materiałów opartych na kropkach kwantowych. Celem powyższych działań jest dogłębne zbadanie parametrów laserowych tego rodzaju materiałów, z myślą o zastosowaniach biomedycznych, takich jak mikrochirurgia laserowa. W Wilnie zostaną zaprezentowane wyniki wielu projektów. Przestrzeń wystawową zorganizowano w oparciu o pięć głównych tematyk: "decyzyjność obywateli dzięki technologiom cyfrowym", "inteligentne, zrównoważone miasta po roku 2020", "przemysł i biznes jutra", "inteligentne łączenie inteligencji" oraz "kultura, nauka i kreatywność". Pozwoli to uczestnikom ponad 180 wybranych projektów (PDF) zaprezentować swe najnowsze odkrycia, poczynione w ramach prac badawczych, nowe systemy i innowacyjne usługi, a także prototypy produktów z dziedziny TIK, które być może w ciągu najbliższych lat pojawią się w sprzedaży. Decyzyjność obywateli dzięki technologiom cyfrowym Uwzględniając to, że technologie TIK mają bezpośrednie zastosowanie w naszym życiu codziennym, pierwszy z pięciu motywów przewodnich podzielono na następujące elementy: "Usługi cyfrowe" opracowywane z myślą o rządach i obywatelach, "Społeczne technologie TIK" pozwalające stawiać czoła wyzwaniom z zakresu starzenia się, ochrony zdrowia oraz inkluzji, a także "Cyfrowe kokony", dotyczące naszych środowisk osobistych w domu oraz w czasie przemieszczania się. Zmiany demograficzne oznaczają, że europejskie społeczeństwo nieustannie się starzeje, dlatego technologie TIK odegrają kluczową rolę w rozwiązywaniu przyszłych problemów dotyczących zdrowia i opieki społecznej. Za przykład rozwiązania z dziedziny e-zdrowia może posłużyć projekt REACTION (2), który zakończy się w lutym 2014 roku. Prace badawcze, którymi kierowała firma Atos Spain, dotyczyły zintegrowanego podejścia do ulepszonego, długoterminowego zarządzania cukrzycą. Podejście to obejmuje stałe monitorowanie poziomu glukozy we krwi, monitorowanie kliniczne i strategie interwencyjne, a także edukację w zakresie trybu życia oraz roli czynników takich jak otyłość i ćwiczenia fizyczne. Uczestnicy projektu opracowują ponadto system automatycznego aplikowania insuliny. Cukrzyca stanowi coraz większy problem, ze względu na otyłość oraz starzenie się społeczeństwa. W środowisku szpitalnym hiperglikemię uznaje się za ważny wyznacznik problemów podczas leczenia oraz za czynnik skorelowany ze śmiertelnością pacjentów cierpiących na cukrzycę. W ramach prac projektowych stworzono prototypowe rozwiązanie, pozwalające w bezpieczny sposób kontrolować glikemię w środowisku szpitalnym. Oprogramowanie REACTION może monitorować szereg parametrów, w tym poziom glukozy oraz przyjmowane pokarmy, a także rejestrować leki przeciwcukrzycowe lub insulinę, podawane pacjentom. Powyższe dane umożliwiają następnie obliczenie wymaganych dawek insuliny. Wyniki obliczeń dostarczane są lekarzom-specjalistom do zatwierdzenia i weryfikacji, a następnie przesyłane do lekarzy prowadzących lub pielęgniarek zajmujących się w danej chwili pacjentem. Podczas kongresu ICT 2013 zespół REACTION zaprezentuje sposób, w jaki kluczowe dane dotyczące np. poziomu glukozy we krwi, wagi pacjenta oraz ciśnienia krwi mogą być pozyskiwane oraz prezentowane personelowi klinicznemu w ośrodkach POZ, w celu ułatwienia monitorowania postępów leczenia, a także usprawnienia procesu podejmowania decyzji terapeutycznych, w oparciu o aktualny i historyczny stan zdrowia pacjenta. Uczestnicy projektu zaprezentują ponadto rozwiązanie o nazwie GlucoTab. GlucoTab to bazujący na tablecie system wspierania procesu podejmowania decyzji, opracowany z myślą o lekarzach szpitalnych, w celu usprawnienia procesu leczenia i zoptymalizowania terapii insulinowej. Również w kontekście e-zdrowia realizowany jest projekt SYNERGY-COPD (3), który zakończy się w styczniu 2014 roku. Jego uczestnicy opracowują środowisko symulacyjne oraz system wspierania procesu podejmowania decyzji, które umożliwią wdrożenie medycyny systemowej. Prace projektowe, koordynowane przez Centrum Cyfrowe Tecnològic w Barcelonie, dotyczą przede wszystkim pacjentów cierpiących na "przewlekłą obturacyjną chorobę płuc" ('Chronic obstructive pulmonary disease' - COPD). Uczestnicy inicjatywy SYNERGY-COPD opracowują platformę opartą na złożonym modelu matematycznym, bazującym na danych epidemiologicznych, próbach klinicznych oraz na wywiadach, która pomoże przewidywać rozwój tego schorzenia u pacjentów oraz pozwoli specjalistom podejmować lepsze decyzje terapeutyczne. Naukowcy uczestniczący w projekcie SYNERGY-COPD ściśle współpracują z zespołem zaangażowanym w inicjatywę VPH NOE (4). W latach 2008-2013 projekt VPH NOE stanowił centralny punkt wymiany wiedzy oraz cenne źródło informacji na temat najlepszych praktyk dla społeczności zaangażowanej w prace nad "Wirtualnym, fizjologicznym człowiekiem" ('Virtual Physiological Human' - VPH). VPH to wysiłek na rzecz koordynacji europejskich badań z dziedziny biologii obliczeniowej na wszystkich płaszczyznach, począwszy od poziomu cząsteczkowego, aż po ciało człowieka. Stały wzrost mocy obliczeniowej oraz rozwój technologii TIK niosą ze sobą potencjał dostarczania "szytej na miarę" terapii klinicznej, dzięki przeprowadzaniu symulacji dotyczących poszczególnych pacjentów. Inicjatywa VPH stanowi zatem próbę stworzenia ram koncepcyjnych, metodologicznych oraz technologicznych, które pozwolą opisać ludzki organizm w sposób kwantytatywny, jako pojedynczy, złożony system. Projekt VPH, koordynowany przez University College London (Wielka Brytania), stanowił sieć doskonałości, pełniącą rolę parasola, pod którym zgromadzono różnorakie inicjatywy VPH ('VPH Initiative' - VPH-I), dotyczące różnych części ludzkiego organizmu. Celem VPH-I jest natomiast dokonanie faktycznych zmian w opiece zdrowotnej, poprzez zastosowanie powyższych technologii oraz metodologii w środowisku klinicznym, z korzyścią dla pacjentów. Dlatego członkowie sieci doskonałości VPH wspierali przemienianie wyników badań naukowych w zastosowania przemysłowe. Podczas kongresu ICT 2013 uczestnicy powyższego projektu zaprezentują także rozwiązania, które sprawią, że "cyfrowy pacjent" stanie się rzeczywistością, umożliwiając dostosowanie niektórych terapii medycznych do potrzeb konkretnych pacjentów poprzez tworzenie ich personalizowanych modeli obliczeniowych. Sięgając dalej niż badania naukowe, Unijny Program Ramowy na rzecz Konkurencyjności i Innowacji ('Competitiveness and innovation framework programme' - CIP) jest podmiotem finansującym prace pilotażowe oraz wdrożenia nowych technologii, w celu wspierania ich stosowania oraz przyspieszania ich wejścia na rynek. W zakresie zwiększania decyzyjności obywateli Europy dzięki technologiom cyfrowym program CIP wspierał szereg zakrojonych na dużą skalę projektów pilotażowych ('Large-scale pilots' - LSPs), których celem było wdrażanie inonwacyjnych usług publicznych, które dodatkowo przyczyniają się do tworzenia wspólnego rynku cyfrowego, obejmującego transgraniczne usługi, takie jak e-zaopatrzenie, e-identyfikacja itd. więcej informacji na ten temat znajdziecie Państwo w naszej wcześniejszej publikacji na temat projektów eSENS (współpracujących ze sobą usług publicznych), epSOS (e-zdrowia), STORK2.0 (zarządzania tożsamością i uwierzytelniania), SPOCS (e-biznesu) oraz OpenPEPPOL (e-zaopatrzenia), których przedstawiciele będą prezentować swe wyniki podczas kongresu ICT2013. Inteligentne i zrównoważone miasta po roku 2020 Uwzględniając zmieniający się krajobraz europejskich miast powyższa tematyka obejmować będzie: "Inteligentne miasta", "zrównoważone miasta" (miasta optymalizujące wykorzystanie zasobów naturalnych) oraz "miasta społeczne", w których każdy mieszkaniec - stary, młody oraz niepełnosprawny - znajdzie swe miejsce. W kontekście zrównoważenia miast przyszłości, zarówno na poziomie pojedynczych budynków, jak i całych dzielnic, zastosowanych zostanie prawdopodobnie wiele "produktów korzystających z energii" ('Energy-using products' - EUPs), takich jak oświetlenie elektryczne, czy też systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji ('Heating, ventilation and air-conditioning' - HVAC) dostarczanej przez dostępne lokalnie źródła odnawialne, np. światło i wiatr, magazynowanej także lokalnie, np. w akumulatorach samochodowych. Zarządzana w sposób inteligentny lokalna sieć energetyczna może sprawić, że odbiorcy końcowi staną się aktywnymi uczestnikami rynku energetycznego, a nawet będą dostawcami energii do większej sieci. Celem projektu SMARTCODE (5), koordynowanego przez niemieckie edacentrum, było opracowanie systemów zarządzania energią, które uprzednio były dostępne jedynie dla dużych użytkowników przemysłowych. Systemy te przeznaczone są dla pojedynczych gospodarstw domowych, dzielnic, czy też niewielkich budynków komercyjnych. Uczestnicy tej trzyletniej inicjatywy, którą zakończono w grudniu 2012 roku, opracowali projekty oraz stworzyli prototypy technologii, która być może pozwoli producentom EUP takich jak lodówki, grzejniki oraz systemy klimatyzacyjne, wzbogacić je o funkcje zarządzania energią oraz potencjalnie o inne rozwiązania, np. z zakresu zdalnego sterowania, ponosząc przy tym niewielkie koszty, co być może doprowadzi do powstania ogromnego, nowego rynku, obejmującego gospodarstwa domowe i biura. Zarządzanie energią stanowi istotne zagadnienie także dla centrów przetwarzania danych, które w coraz większym stopniu wykorzystywane są do świadczenia usług w ramach chmur obliczeniowych, szczególnie jeśli uwzględni się trend bazujący na stosowaniu modularnych komponentów. Stosowanie modułów gwarantuje obniżenie kosztów, skrócenie czasu realizacji oraz elastyczność struktury, jednak może też skutkować obniżeniem wydajności energetycznej. Dlatego głównym celem projektu COOLEMALL (6), którego koordynatorem było Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe ('Poznan Supercomputing and Networking Center' - PSNC), było stworzenie zaawansowanych narzędzi służących do planowania i optymalizacji modularnych centrów przetwarzania danych. Wraz ze zbliżaniem się zakończenia tego dwuipółletniego projektu, które przewidziano na marzec 2014 roku, jego uczestnicy opracowali innowacyjne symulacje oraz modele wizualizacyjne, uwzględniające profile obciążeń, parametry urządzeń informatycznych, strategie zarządzania oraz rozwiązania z zakresu chłodzenia. Członkowie zespołu projektowego wykorzystają kongres ICT 2013 do zaprezentowania niektórych z powyższych narzędzi, pomagających obniżać zużycie energii, a tym samym emisję gazów cieplarnianych. Do narzędzi tych zaliczyć można interaktywne symulacje rozkładu ciepła oraz przepływu powietrza w obrębie centrum przetwarzania danych, korzystające z wizualizacji bazujących na rzeczywistości wirtualnej, a także prototypy serwerów optymalizujących zużycie energii i zasobów, wzbogaconych o funkcje wizualizacji transferu ciepła w obrębie serwerów, bazujące na "wzbogaconej rzeczywistości" ('augmented reality'). Emisja gazów cieplarnianych jest bezpośrednio powiązana z obecnymi zmianami klimatycznymi. Jednocześnie, wraz ze zwiększającą się liczbą europejskich miast, które zostały dotknięte klęskami żywiołowymi, systemy wczesnego ostrzegania ('Early-warning systems' - EWSs) odegrają kluczową rolę w zapobieganiu następstwom tego rodzaju zdarzeń, poprzez dostarczanie władzom państwowym, przedsiębiorstwom oraz ogółowi społeczeństwa sygnałów alarmowych, zapewnianie wsparcia podczas podejmowania decyzji oraz oferowanie usług informacyjnych. Uczestnicy kierowanego przez holenderską organizację Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) projektu URBANFLOOD (7) opracowywali internetową platformę hostingową dla EWSs. Platforma EWS ma postać usługi internetowej, połączonej z sieciami czujników, internetowymi źródłami informacji oraz z innymi systemami EWS. Osoby odwiedzające kongres ICT 2013 będą mogły, za pośrednictwem ekranów dotykowych, zobaczyć, w jaki sposób europejskie centra danych, wykorzystane podczas prac projektowych, monitorują przy użyciu Internetu infrastrukturę przeciwpowodziową. Przed zakończeniem prac projektowych, które miało miejsce w listopadzie 2012 roku, członkowie powyższej inicjatywy stworzyli platformę, w obrębie której można stosować wiele systemów EWS, opracowanych z myślą o różnorakich zagrożeniach i należących do odrębnych organizacji. Następnie uczestnicy projektu zweryfikowali użyteczność opracowanej przez siebie platformy w ramach studium przypadku dotyczącego awarii wału przeciwpowodziowego i wynikającego z niej zalania terenów miejskich. Dzięki Internetowi dodatkowe zasoby komputerowe, wymagane przez platformę EWS, udostępniane są na żądanie. Zastosowanie technologii chmur obliczeniowych pozwala obniżyć koszty oraz zagwarantować łatwość utrzymania oraz elastyczność. Technologie z dziedziny sztucznej inteligencji pozwalają natomiast wykrywać zagrożenia, które potencjalnie mogą zwiastować nadejście katastrofy. Z kolei system wspierania procesu podejmowania decyzji, bazujący na modelach obliczeniowych środowiska fizycznego, informuje odpowiednie podmioty o rozwoju sytuacji, przetwarzając dane symulacyjne w taki sposób, by można było opracować scenariusze przeciwdziałania katastrofie i odpowiednio przeszkolić personel. W drugiej części niniejszego artykułu zaprezentujemy kolejne projekty badawcze z dziedziny TIK, finansowane przez Unię Europejską, które zostaną zaprezentowane w Wilnie podczas kongresu ICT 2013, w ramach następujących dziedzin tematycznych: - "Przemysł i biznes jutra" - "Inteligentne łączenie inteligencji" - "Kultura, nauka i kreatywność" Projekty opisane w niniejszym artykule uzyskały wsparcie w ramach działania na rzecz wspierania technologii TIK, będącego częścią Programu na rzecz Konkurencyjności i Innowacji ('Competitiveness and Innovation Programme') lub w ramach Siódmego Programu Ramowego (7PR). (1) "FAST-DOT: Kompaktowe i ultraszybkie źródła laserowe, bazujące na nowatorskich strukturach kropek kwantowych" ('Compact ultrafast laser sources based on novel quantum dot structures'). (2) "Zdalny dostęp do zarządzania cukrzycą oraz terapią w obrębie funkcjonujących, optycznych sieci medycznych" ('Remote accessibility to diabetes management and therapy in operational healthcare networks'). (3) "Środowisko modelowania i symulacji w medycynie systemowej (przewlekła, obturacyjna choroba płuc - COPD - jako studium przypadku)" ('Modelling and simulation environment for systems medicine (Chronic obstructive pulmonary disease - COPD - as a use case'). (4) "Wirtualna, fizjologiczna, ludzka sieć doskonałości" ('Virtual Physiological Human Network of Excellence'). (5) "Inteligentne kontrolowanie popytu i podaży, w celu promowania zrównoważonych, dodatnich energetycznie budynków i dzielnic" ('Smart control of demand for consumption and supply to enable balanced, energy-positive buildings and neighbourhoods'). (6) "Platforma na rzecz optymalizacji projektowania oraz funkcjonowania modularnych, konfigurowalnych infrastruktur informatycznych, wyposażonych w wydajne chłodzenie" ('Platform for optimising the design and operation of modular configurable IT infrastructures and facilities with resource-efficient cooling'). (7) "Powódź w środowiskach miejskich" ('Urban flood'). Odnośniki do projektów na stronie CORDIS: - 7PR w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu FAST-DOT w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu REACTION w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu SYNERGY-CORD w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu NOE w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu SMARTCODE w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu COOLEMALL w serwisie CORDIS - informacje na temat projektu URBANFLOOD w serwisie CORDIS Hiperłącza do stron internetowych projektów: - strona internetowa projektu "Kompaktowe i ultraszybkie źródła laserowe, bazujące na nowatorskich strukturach kropek kwantowych" - 'Compact ultrafast laser sources based on novel quantum dot structures' - strona internetowa projektu "Zdalny dostęp do zarządzania cukrzycą oraz terapią w obrębie funkcjonujących, optycznych sieci medycznych" - 'Remote accessibility to diabetes management and therapy in operational healthcare networks' - strona internetowa projektu "Środowisko modelowania i symulacji w medycynie systemowej, przewlekła, obturacyjna choroba płuc - COPD - jako studium przypadku" - 'Modelling and simulation environment for systems medicine - Chronic obstructive pulmonary disease - COPD - as a use case' - strona internetowa projektu "Wirtualna, fizjologiczna, ludzka sieć doskonałości" - 'Virtual Physiological Human Network of Excellence' - strona internetowa projektu "Inteligentne kontrolowanie popytu i podaży, w celu promowania zrównoważonych, dodatnich energetycznie budynków i dzielnic" - 'Smart control of demand for consumption and supply to enable balanced, energy-positive buildings and neighbourhoods' - strona internetowa projektu "Platforma na rzecz optymalizacji projektowania oraz funkcjonowania modularnych, konfigurowalnych infrastruktur informatycznych, wyposażonych w wydajne chłodzenie" - 'Platform for optimising the design and operation of modular configurable IT infrastructures and facilities with resource-efficient cooling' - strona internetowa projektu "Powódź w środowiskach miejskich" - 'Urban flood' Hiperłącze do materiałów wideo: - film na temat projektu REACTION Odnośniki do powiązanych wiadomości i artykułów: - wpis na blogu Komisarz Kroes dotyczący badań z dziedziny TIK: "Inwestycje UE w innowacje - nowe partnerstwo mające na celu wspieranie rozwoju elektroniki oraz poprawy jakości życia w podeszłym wieku" ('The EU investing in innovation - new partnerships to support electronics and ageing well' - nowości Agendy cyfrowej: Program konferencji ICT 2013 - Prezentacje projektów - Od e-administracji po e-współwładzę Inne hiperłącza: - strona internetowa Agendy Cyfrowej Komisji Europejskiej