Terapie celowane chorób układu krążenia
CVD jest wiodącą przyczyną śmierci i niepełnosprawności w Europie. Obecne metody leczenia są jedynie objawowe, jako że mechanizmy CVD nie zostały jak dotąd dobrze poznane. Coraz więcej danych wskazuje, że CVD mogą być powodowane przez narażenie na rodniki tlenowe — tzw. stres oksydacyjny. Uczestnicy finansowanego przez UE projektu RADICAL PHARMACOLOGY (Free radical pharmacology: Generators, targets and therapeutic implications) postanowili zbadać dalsze powiązania między CVD a stresem oksydacyjnym. W szczególności naukowcy byli zainteresowani identyfikacją możliwych do celowania źródeł rodników, które powiązane są z CVD, i stworzeniem strategii odwrócenia uszkodzeń molekularnych. Celem długoterminowym było odkrycie nowych markerów CVD u ludzi i zaprojektowanie bazujących na mechanizmach metod leczniczych. W badaniach zidentyfikowano oksydazy NADPH, NOX4 i NOX5 jako nowatorskie, bazujące na mechanizmach cele terapeutyczne udaru niedokrwiennego i nefropatii cukrzycowej. Enzymy te generują wolne rodniki i odpowiadają za uszkodzenia oksydacyjne. Podobnie, NOX1 okazał się być celem w miażdżycy cukrzycowej i retinopatii. Szereg leków stanowi inhibitory tych enzymów. Zostały one skierowane do rozwoju klinicznego. Ponadto członkowie konsorcjum odkryli, że ilość receptorów tlenku azotu podlega redukcji w udarze, a wywołana lekami aktywacja przejawiała skuteczność terapeutyczną. Ta nowa klasa molekuł również została skierowana do rozwoju klinicznego. Naukowcy uzyskali dowody na ochronny związek wysokiego poziomu tlenków azotu i wzmocnienia z ROS. Sugerowało to możliwości łączenia terapii nacelowanych na stres oksydacyjny, jako interwencje przeciw CVD. Reasumując, odkrycia uczestników projektu RADICAL PHARMACOLOGY zwiększyły naszą wiedzę o roli stresu oksydacyjnego w fizjologii i funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego. Co istotne, uzyskano nowatorskie cele terapeutyczne przeciw CVD.
Słowa kluczowe
Choroby sercowo-naczyniowe, rodniki tlenowe, stres oksydacyjny, NOX, tlenek azotu
