Naukowcy tworzą mechaniczny "byczy nos"
W naturze o tym, czy dojdzie do zapłodnienia u bydła, decyduje prawidłowy moment inseminacji, który z kolei zależy od zdolności byka do wykrywania krowich feromonów płciowych. Jednakże hodowcy krów mlecznych często korzystają ze sztucznej inseminacji, aby zmaksymalizować produkcję mleka i rozrodczość bydła, często błędnie wybierając moment wykonania inseminacji. W ramach finansowanego przez UE badania BOVINOSE ("Pheromone-based sensor system for detecting estrus in dairy cows") pracowano nad narzędziem, które w praktyce spełniałoby zadanie narządu węchu byka i umożliwiało stwierdzenie rui u krów. W ramach projektu podjęli współpracę specjaliści od badań nad feromonami, tworzenia czujników, przetwarzania sygnałów i medycyny weterynaryjnej. Badania nad lotnymi cząsteczkami sygnałowymi, które tworzą feromony płci, ujawniły, że najodpowiedniejszym materiałem do pozyskiwania feromonów jest kał. Naukowcy stwierdzili, że do stwierdzenia rui szczególnie użyteczne były kwasy octowy i propionowy, których ilość zwiększała się na około 24 godziny przed owulacją. Przed przystąpieniem do tworzenia czynnościowego prototypu całego systemu naukowcy badali zestaw czujników do wykrywania feromonów. Następnie zespół skompletował ostateczny układ czujników złożony z ośmiu czujników gazowych tlenków metali, które zostały następnie wykalibrowane z użyciem kwasów octowego i propionowego. Czynnościowy prototyp składa się z sondy, zestawu czujników i oprogramowania do sterowania urządzeniem przez użytkownika końcowego. Badania terenowe i laboratoryjne umożliwiły skonstruowanie drugiej wersji urządzenia, mniejszej, przenośnej, lepiej scalonej i zautomatyzowanej. Naukowcy stwierdzili, że urządzenie wykrywa prawidłowo ruję w 70% przypadków. Ocena ekonomiczna urządzenia również wykazała duże korzyści z jego stosowania pod względem rocznych przychodów użytkownika i producenta. Narzędzie to może znaleźć zastosowanie również w innych dziedzinach rolnictwa i leśnictwa, dzięki szybkiemu, czułemu i wiarygodnemu wykrywaniu lotnych cząsteczek markerowych.
