Bezpieczniejsze akcje ratowania statków
W następstwie licznych katastrof morskich, a w szczególności wycieków ropy, międzynarodowe przepisy żeglugowe wymagają obecnie, aby wszystkie duże jednostki towarowe były wyposażone w systemy holowania awaryjnego. Większość istniejących systemów wymaga jednak bliskiego podchodzenia holownika do ratowanej jednostki, co bywa niebezpieczne, szczególnie gdy statek osiadł na skałach. Finansowany ze środków UE projekt "Cooperative autonomous robotic towing system" (CART) zaproponował rozwiązanie. Statek wzywający pomocy zaczyna procedurę od wystrzelenia boi pływającej, która pozostaje zaczepiona do niego. Zrobotyzowana łódź bezzałogowa (B-ART) połączona z jednostką ratowniczą podpływa do boi, w trybie półautomatycznym obwiązuje ją pływającą cumą i wiąże węzeł. Dodatkowy moduł kooperacyjnych działań zrobotyzowanych obejmuje zdalnie sterowany pojazd częściowo zanurzony (ART), który wykonuje procedurę ratunkową. W obu przypadkach cuma z ratowanej jednostki jest w bezpieczny sposób podejmowana ze znacznej odległości, co pozwala istotnie zmniejszyć zagrożenie dla ludzi i sprzętu. Prace projektowe miały na celu sprawdzenie poprawności koncepcji, zbadanie mechanizmów sterowania łodziami zrobotyzowanymi i przekazanie wypracowanych technologii uczestnikom projektu z sektora małych przedsiębiorstw. Sześciu partnerów projektu prowadziło wspólne prace od listopada 2011 r. do lipca 2013 r. Testy prowadzone na prototypie zdalnie sterowanego pojazdu częściowo zanurzonego (ART) dotyczyły sprawdzenia skuteczności systemu zaczepiania liny oraz manewru wiązania węzła. Podczas prób w różnych scenariuszach operacji ratunkowych, w tym holowania z portu i na otwartym morzu, pomyślnie dowiedziono skuteczności systemu. W ostatnim roku projektu badacze wykorzystali zebrane podczas testów informacje o sterowaniu pojazdem do stworzenia i przetestowania dwóch ulepszonych prototypów. Dalsze próby manewrowe zakończyły się powodzeniem w obu testowanych scenariuszach. Skuteczność systemu autonomicznego zademonstrowano podczas testów praktycznych w tych samych scenariuszach holowania z portu i ratunku na otwartym morzu. Pojazd B-ART okrążył boję wystrzeloną przez jednostkę odgrywającą rolę statku ratowanego i pomyślnie zawiązał cumę holowniczą. Opracowany system został w pełni zweryfikowany i jest gotowy do przekształcenia w produkt komercyjny. Projekt CART stworzył system do bezpiecznego ratowania statków wzywających pomocy, który przyczyni się do zmniejszenia zagrożeń dla życia i środowiska związanych z operacjami ratunkowymi. Prace konsorcjum stwarzają ponadto znaczące możliwości komercyjne, przyczyniając się tym samym do osiągania celów UE na rok 2020 w zakresie wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.
Słowa kluczowe
Ratowanie statków, łódź podwodna, statek towarowy, system holowania awaryjnego, statek wzywający pomocy, niebezpieczeństwo, zrobotyzowana łódź bezzałogowa