European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS

Science and Society: From a History of the “Emotional Images of DNA” to a Set of Multidisciplinary Actions for Disseminating Good Social Values in Europe

Article Category

Article available in the following languages:

Zmiana spojrzenia na DNA

Odkrycie DNA rozbudziło zbiorową wyobraźnię. W ramach finansowanego przez UE projektu skupiono się na zrozumieniu tego, z jakich źródeł korzystają ludzie, ucząc się o DNA, i jak przyczynili się do ukształtowania światopoglądu "genocentrycznego".

Zdrowie icon Zdrowie

Zespół finansowanego przez UE projektu DNA AND SOCIETY przystąpił do badania z założeniem, że zdaniem opinii publicznej to geny odpowiadają za wiele aspektów ludzkiego zachowania. Perspektywę tę nazwano "determinizmem". Jej źródłem była fascynacja, jaką odczuwa zarówno społeczność naukowa, jak i opinia publiczna w związku z odkryciem DNA. Aby zweryfikować to założenie, badacze przeanalizowali dwa źródła informacji: piśmiennictwo naukowe nawiązujące do odkryć w dziedzinie genetyki na przestrzeni ostatnich 60 lat oraz magazyny Le Monde, The New York Times, The Times i The Sunday Times. Przeanalizowano około 900 artykułów w trzech oknach czasowych – pierwszym półroczu roku 1990, pierwszym półroczu roku 2000 oraz pierwszym półroczu roku 2010. Artykuły podzielono na dwie grupy – nauki ścisłe i kultura oraz zwyczaje i społeczeństwo. Wyniki dowiodły, że artykuły w pierwszej grupie w latach 2000-2010 stawały się coraz mniej deterministyczne (73% i 49%), podczas gdy artykuły w drugiej grupie w tym samym okresie – coraz bardziej (62% i 82%). Po ekstrapolacji tych danych naukowcy stwierdzili, że spojrzenie deterministyczne doprowadziło do dwóch błędnych przekonań. Po pierwsze, wiele osób jest zdania, że określony gen determinuje każdą cechę w sposób przewidywalny; po drugie, że działanie mózgu, a także wiele cech somatycznych, takich jak kolor skóry czy budowa ciała, jest przynajmniej częściowo produktem działania genów. Jednak zgodnie z najnowszymi odkryciami, geny są tylko częścią układanki. Chodzi raczej o interakcję między układem genetycznym a nerwowym, która wpływa na ludzkie zachowanie i ostatecznie je determinuje. Sposobem na zmianę zbiorowego błędnego postrzegania tej kwestii jest skuteczna komunikacja. Społeczeństwo należy uświadamiać, że choć kuszące jest założenie, zgodnie z którym to DNA kontroluje nasze zachowanie, jest to założenie nieprawidłowe. Zespół zamierza wykorzystać metaforyczne narzędzia narracyjne, by zmienić pogląd opinii publicznej zarówno na poziomie racjonalnym, jak i emocjonalnym. Zadaniem decydentów natomiast jest zainicjowanie tego procesu poprzez zwiększenie wsparcia dla nowych środków komunikacji.

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania