Immunoterapia raka neuroendokrynnego skóry
MCC jest bardzo agresywnym i nierzadko prowadzącym do śmierci chorego rakiem neuroendokrynnym skóry, związanym z odkrytym niedawno poliomawirusem komórek Merkla (MCPyV) lub długotrwałym wystawieniem na działanie promieniowania UV. Z danych epidemiologicznych wynika, że w Unii Europejskiej rocznie odnotowuje się średnio 2500 nowych przypadków zachorowań na MCC, z których około 1000 doprowadza do śmierci pacjenta. Chociaż nowotwór ten nie jest diagnozowany tak często jak czerniak, uważa się, że metastatyczny MCC charakteryzuje się najwyższą śmiertelnością wśród nowotworów skóry. Do niedawna leczenie pacjentów cierpiących na MCC odbywało się wyłącznie w oparciu o niepotwierdzone naukowo spostrzeżenia przy zupełnym braku dowodów, na których można by oprzeć proces decyzyjny. Kilka linii dowodowych świadczy jednak o immunogenności raka neuroendokrynnego skóry, co z kolei wskazuje na duży potencjał leczenia immunomodulacyjnego. Mając to na uwadze, naukowcy biorący udział w finansowanym ze środków UE projekcie IMMOMEC(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Immune modulating strategies for treatment of Merkel cell carcinoma) zbadali poziom bezpieczeństwa i skuteczność innowacyjnej immunoterapii zakładającej celowane dostarczanie interleukiny-2 do guza. Nacelowana na guz interleukina-2 została dostarczona do objętego chorobą obszaru poprzez koniugację z przeciwciałami przeciwko tenascynie C (F16-IL2). Jednocześnie partnerzy projektu opracowali nowe narzędzia służące do monitorowania pacjentów z MCC objętych leczeniem immunomodulacyjnym z równoczesnym wykorzystaniem biomarkerów prognostycznych i predykcyjnych. Zidentyfikowano charakterystyczne dla MCC epitopy limfocytów T oraz opisano poszczególne rodzaje reakcji tych komórek, wykorzystując w tym celu limfocyty krwi obwodowej pobrane od pacjentów z całej Europy. Dodatkowo naukowcy przyjrzeli się mechanizmom, które pozwalają rakowi neuroendokrynnemu skóry unikać reakcji odpornościowej, oraz poddali analizie naciek zapalny guza zarówno na poziomie morfologicznym, jak i molekularnym. Co ciekawe, wstępne dane z rejestru pacjentów cierpiących na MCC stworzonego dzięki projektowi IMMOMEC sugerują, że poza wzrostem zachorowalności, obserwujemy również zmianę struktury wiekowej chorych – nowotwór dotyka coraz więcej młodych osób. Na dodatek wirusowy charakter MCC zdaje się nie być związany z przebiegiem klinicznym choroby. Reasumując, kompleksowy, ponadnarodowy program badawczy przeprowadzony w ramach inicjatywy IMMOMEC pozwolił opracować nowatorskie techniki monitorowania immunologicznego. W przyszłości mogą one zostać wykorzystane w celu analizy lokalnych reakcji immunologicznych w mikrośrodowisku różnych rodzajów nowotworów. Aczkolwiek liczba pacjentów, która wzięła udział w badaniach klinicznych, nie pozwoliła osiągnąć znaczących rezultatów; uważa się, że wiedza z zakresu biologii i immunologii raka neuroendokrynnego skóry zdobyta dzięki wysiłkom zespołu projektowego wesprze proces zindywidualizowanego leczenia, a także wydłuży życie pacjentów i poprawi jego jakość.
