Dystrybucja gatunków i zmiany klimatyczne
Modele dystrybucji gatunków stosowane są do statystycznego kojarzenia danych dotyczących występowania gatunków z danymi klimatycznymi w celu ustalenia wpływu zmian klimatycznych na gatunki. Choć są one wyjątkowo potężnymi narzędziami, niedokładność ich skali może powodować nietrafność danych o procesach zachodzących w mniejszej skali. Z tego powodu modele te należy starannie kalibrować i kontrolować. Zespół projektu "Creating conditions for persistence of biodiversity in the face of climate change" (ECOCHANGE) zbadał na podstawie danych klimatycznych z czasów starożytnych wpływ globalnego ocieplenia na bioróżnorodność. Przeprowadzono również badania dotyczące wpływu fizycznego krajobrazu na obecność roślinności w skali lokalnej, by zrozumieć wpływ zmian klimatu na podzielone populacje. Zespół projektu ECOCHANGE zaproponował weryfikację modeli dystrybucji gatunków przy użyciu danych teledetekcyjnych, a do ich kalibracji ma posłużyć nowy zestaw danych o makroskamielinach roślinnych. Modele te zostały następnie sprawdzone przy użyciu danych z przeszłości. W związku z tym rejestr skamielin czwartorzędowych, datowanych na okres od 2 milionów lat temu do dzisiaj, ma decydujące znaczenie dla zrozumienia mechanizmów, które umożliwiły gatunkom przetrwanie w obliczu zmian klimatycznych. Podczas badań zgłębiono również wpływ lokalnych różnic na przemieszczanie się granicy drzew tam, gdzie drzewa rosnące w górach wstępują na większe wysokości w wyniku ocieplenia klimatu. Czynniki pozaklimatyczne również mogą wpływać na obecność roślinności w krajobrazie. Jest to szczególnie widoczne w skali lokalnej, gdzie możliwe jest przetrwanie podzielonych populacji, co wpływa na prognozy sporządzone przy użyciu modeli dystrybucji gatunków. Zbadano również rośliny drzewiaste tundry północnej Eurazji, a otrzymane wyniki wykazały znaczny wpływ temperatur letnich na dynamikę krzewów w skali regionalnej. Ujawniły one także wpływ zmian wiecznej zmarzliny na rozprzestrzenianie się wysokich krzewów w miejscach, gdzie obecnie występują krzewy karłowate. Zespół projektu ECOCHANGE współpracował także z wieloma instytutami badawczymi. Współpraca ta obejmowała model roślinności Eurazji oparty na danych dotyczących pyłków oraz na wpływie wypasu reniferów na dynamikę roślinności tundry. Dane uzyskane w ramach projektu ECOCHANGE ułatwią planowanie bardziej świadomej polityki ochrony i zarządzania gruntami. Zapewnią one także mocne argumenty, które przemówią za istniejącymi strategiami mającymi na celu ograniczanie skutków zmian klimatycznych lub przeciwko nim.
Słowa kluczowe
Model dystrybucji gatunków, zmiany klimatyczne, bioróżnorodność, teledetekcja, makroskamieliny, rejestr skamielin czwartorzędowych, tundra eurazjatycka
