Zwiększenie efektywności badań nad bioróżnorodnością morską w regionie śródziemnomorskim
Projekt MARBIGEN (Supporting research potential for marine biodiversity and genomics in the eastern Mediterranean) uruchomiono w celu wsparcia ochrony ekosystemów morskich. Cel ten został osiągnięty poprzez wspieranie Instytutu Biologii, Biotechnologii i Akwakultury Morskiej (IMBBC, dawniej Instytutu Biologii Morskiej i Genetyki, IMBG) Helleńskiego Centrum Badań Morza w wysiłkach do uzyskania pozycji centrum doskonałości w zakresie różnorodności biologicznej. Jednym z obszarów na świecie najbardziej wrażliwym na zmiany klimatyczne jest wschodnie Morze Śródziemne, które jest również centrum bioróżnorodności. Instytut znajduje się w sercu tego regionu, co czyni go ważnym ośrodkiem badań nad genomiką i bioróżnorodnością. Celem projektu MARBIGEN było wspieranie Instytutu IMBBC w wysiłkach do uzyskania pozycji centrum doskonałości w zakresie badań nad bioróżnorodnością. Obejmowało to nabywanie nowego sprzętu i modernizację istniejącego. Pomogło to również w poszerzeniu obszarów badań w dziedzinie bioinformatyki i biotechnologii dzięki zatrudnieniu nowego personelu naukowego. Ponadto Instytut IMBBC skorzystał z wiedzy i doświadczenia innych europejskich instytucji badawczych poprzez wymianę pracowników. W ramach projektu również zaplanowano i zorganizowano warsztaty i seminaria oraz konferencję międzynarodową. W projekcie MARBIGEN położono nacisk na wykorzystanie sekwencjonowania i bioinformatyki kolejnej generacji i zorganizowano formalne kursy szkoleniowe dla doktorantów, pracowników naukowych i badaczy. Badania nad bioróżnorodnością zostały rozszerzone dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych wysokowydajnych technologii z zakresu genomiki, wspieranych przez bioinformatykę. Bioinformatykę można określić jako dziedzinę obliczeniowej biologii molekularnej, łączącą informatykę, statystykę, matematykę i inżynierię. Była ona wykorzystywana do opracowania narzędzi z zakresu oprogramowania do przechowywania, organizowania i wyszukiwania danych biologicznych. W Instytucie IMBG wprowadzono również precyzyjne zautomatyzowane fenotypowanie w technologii 3D i utworzono wewnątrzzakładową instalację badawczą umożliwiającą manipulowanie warunkami środowiskowymi. Utworzono innowacyjny ośrodek badawczy, który będzie wykorzystywany do prowadzenia długoterminowych badań, skupiających się na wpływie działalności ludzkiej i zmian klimatycznych na ekosystemy przybrzeżne. Wiedzę uzyskaną w ramach projektu MARBIGEN opracowano i rozprzestrzeniano w celu budowania potencjału badań nad bioróżnorodnością morską. Dzięki temu Instytut IMBBC stał się cenionym ośrodkiem kształcenia i szkolenia ze względu na jego wieloaspektową analizę danych biologicznych. Poprzez zapewnienie edukacji i szkoleń dla specjalistów nauk przyrodniczych przyczyni się do tworzenia ogólnoeuropejskiej bazy wiedzy specjalistycznej w dziedzinie nauk morskich dla decydentów i przemysłu. Projekt MARBIGEN odegrał istotną rolę w pracy Instytutu IMBG, w efekcie czego status Instytutu wzrósł na poziomie krajowym, europejskim i międzynarodowym. Stał się on centrum rozwoju i rozpowszechniania wiedzy i doświadczenia.
Słowa kluczowe
Badania morskie, bioróżnorodność, ekosystem, bioróżnorodność morska, genomika, region śródziemnomorski, badania ekologiczne