Dieta bogata w białko, spadek otyłości
Dieta wysokobiałkowa (HP) może być pomocna w profilaktyce otyłości i niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby (NAFLD), schorzeniu związanym z insulinoopornością i zespołem metabolicznym. Jelito i wątroba to narządy odgrywające decydującą rolę przyswajaniu i metabolizmie składników pokarmowych. Oba przystosowują się indywidualnie na rzecz zmaksymalizowania przetwarzania, przy czym wątroba wywiera bezpośredni lub pośredni wpływ na funkcjonowanie jelita. Dzięki finansowaniu ze środków UE, projekt GLAPI bada wpływ diety HP na akumulację tłuszczy wątrobowych i otyłość, a także parametry jelitowe, w tym jelitową błonę śluzową i mikroflorę. Eksperymenty w zakresie diety przeprowadzono na myszach, a następnie powiązano je z badaniem klinicznym z udziałem ludzi. Badacze testowali na myszach kombinacje diet wysokoenergetycznych lub niskotłuszczowych, z odpowiednio 35% i 10% udziałem energii, oraz wysokobiałkowych (50%) lub średniobiałkowych (15%) przez okres 1 lub 12 tygodni. Szeroki zakres mierzonych zmiennych obejmował ekspresję genów i fenotypowanie metaboliczne w błonie śluzowej jelit i wątrobie. Naukowcy przeprowadzili charakterystykę i analizę mikroflory, jelita, wątroby, obwodowego stanu zapalnego, składu ciała, przyjmowania pożywienia oraz produkcji tłuszczy i ich rozkładu w wątrobie. Różnice w diecie nie wpłynęły na przyjmowanie pożywienia. Jednak u myszy na diecie HP zaobserwowano niższą masę ciała i mniejszy rozwój tkanki tłuszczowej do magazynowania tłuszczu. Przyjmowanie pokarmu wysokobiałkowego wiązano z podwyższonymi poziomami lipoproteiny bardzo małej gęstości (VLDL) i zwiększonym zużyciem energii w wyniku wzrostu procesów biochemicznych rozkładu białek. Co ciekawe, skutki zaobserwowane u ludzi były porównywalne, ale subtelniejsze. W jelicie zaobserwowano także wzrost katabolizmu białka przy diecie wysokobiałkowej, a także zwiększone przyswajanie tłuszczy, ale spadek ich katabolizmu. Zwiększenie tłuszczu w diecie zmieniło ekspresję genów, jednak dla kontrastu zwiększenie białka spowodowało jedynie drobne zmiany. Podsumowując, duża ilość danych uzyskanych w projekcie GLAPI wskazuje na to, że dieta HP zapobiega rozwojowi tkanki tłuszczowej i NAFLD u myszy i ludzi. Wyjaśnienie mechanizmów molekularnych będących podstawą tych skutków w dalszym stopniu przyczyni się do opracowywania opartych na wiedzy porad dietetycznych pomagających w walce z otyłością i zespołem metabolicznym.
Słowa kluczowe
Białko, dieta, otyłość, niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby, zespół metaboliczny jelita, błona śluzowa, mikroflora
