Nowa generacja badań nad korozją biologiczną
Przyspieszenie korozji materiałów powodowane przez drobnoustroje nazywane jest korozją biologiczną (MIC) i stanowi poważny i kosztowny problem w wielu sektorach gospodarki. Do zapobiegania korozji biologicznej i usuwania jej skutków stosuje się obecnie szkodliwe dla środowiska preparaty biobójcze. W ramach finansowanego ze środków UE projektu "Initial training network on biocorrosion" (BIOCOR ITN) promowano współpracę między chemikami, materiałoznawcami i biologami. Celem projektu było wyszkolenie specjalistów akademickich i przemysłowych w dziedzinie rozwiązywania problemów z korozją MIC. W przypadku przemysłu petrochemicznego stwierdzono, że głównym czynnikiem inicjującym korozję są bakterie wytwarzające związki siarki. Zidentyfikowano też ważne geny zaangażowane w ten proces, które mogą posłużyć za biomarkery wspomagające ocenę ryzyka. Przeprowadzono także badania terenowe, które umożliwiły ocenę działania biocydów i prędkości przepływu w instalacji rurowej. Jeśli chodzi o elektrownie morskie i lądowe, układy chłodzenia są szczególnie podatne na korozję powodowaną przez mikroorganizmy. Ustalono, że w warunkach beztlenowych bakterie Alteromonas i Pseudomonas występują na skorodowanych rurach ze stopów miedzi w różnych miejscach świata. Zbudowano i przetestowano zintegrowany system elektrochemiczny do monitorowania korozji biologicznej. Zbadano wpływ chlorowania i pochłanianych cząsteczek biologicznych na właściwości odsłoniętych powierzchni metalowych. Opracowano też nanopowłoki chroniące te powierzchnie. Na korozję biologiczną narażone są również składowane głęboko pod ziemią pojemniki z odpadami radioaktywnymi. Badanie geochemiczne oraz testy elektrochemiczne pozwoliły zebrać niezbędne dane na temat tempa korozji, występujących mechanizmów, stężenia rozpuszczalnych substancji chemicznych oraz rodzajów produktów korozyjnych. Dane te umożliwią badaczom skuteczniejsze modelowanie przebiegu procesów korozji biologicznej oraz tworzenie lepszych metod wykrywania i rozwiązywania tego problemu. Dzięki fundamentalnym aspektom szkoleniowym inicjatywy BIOCOR ITN wypracowane wyniki będą rozwijane przez nowe pokolenie wysoko wykwalifikowanych badaczy.
Słowa kluczowe
Korozja biologiczna, sieć szkoleniowa, chemicy, specjaliści od materiałów, biolodzy, przemysł naftowy, układy chłodzenia, utylizacja odpadów promieniotwórczych, stal węglowa, stopy miedzi, bakterie wytwarzające związki siarki
