Wpływ trudności transportowych na społeczeństwo
Oprócz aspektu finansowego różne inne czynniki kulturowe, społeczne, polityczne i fizyczne prowadzą do tzw. wykluczenia społecznego powiązanego z transportem, co niesie za sobą szeroko idące konsekwencje dla niektórych grup ludności. Wykluczenie społeczne powiązane z transportem dotyka osoby o ograniczonych możliwościach w zakresie wykonywania codziennych zajęć z powodu braku niezbędnych środków transportu. Założeniem projektu TRANSENDANC (Transport and social exclusion: New directions and national comparisons) było lepsze zrozumienie tego powiązania w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Głównym celem było stworzenie sieci badaczy i decydentów, którzy zbadają kwestie związane z transportem i wykluczeniem społecznym w różnych kontekstach krajowych i pomogą w przełożeniu wiedzy na ulepszone praktyki w zakresie polityki. Aby podzielić się swoimi doświadczeniami i wiedzą na temat wykluczenia społecznego powiązanego z transportem, naukowcy z uniwersytetów w Belgii, Chile i Wielkiej Brytanii nawiązali interdyscyplinarną współpracę na wysokim szczeblu. Pracowali nad lepszym zrozumieniem wykluczenia społecznego powiązanego z transportem poprzez uwzględnienie powiązań pomiędzy trudną sytuacją finansową, utrudnionym dostępem i niskim kapitałem społecznym w różnych kontekstach geograficznych. Zespół dokonał przeglądu piśmiennictwa na temat trudności transportowych, wykluczenia społecznego i kapitału społecznego jako trzech głównych elementów (i powiązanych procesów) wykluczenia społecznego powiązanego z transportem. Przegląd dużego zbioru potencjalnych wskaźników umożliwił określenie możliwych interakcji tych trzech podstawowych elementów i stworzenie zestawu wskaźników do ich pomiaru. Prace w tym zakresie obejmowały opracowanie złożonego wskaźnika mobilności/uczestnictwa na podstawie sześciu wskaźników cząstkowych. Badacze przeprowadzili analizę empiryczną przy użyciu zestawów danych dostępnych dla miast objętych studium przypadku w ramach projektu: Ghent (Belgia), Los Ángeles (Chile) oraz Merseyside (Zjednoczone Królestwo). Wyniki wykazały złożone zależności pomiędzy indywidualnymi predyspozycjami, możliwościami i obowiązkami poszczególnych osób oraz możliwościami czasoprzestrzennymi dostępnymi w ich miastach. Kolejny obszar badań, prowadzonych w wybranych dzielnicach miasta Concepción, koncentrował się na roli kapitału społecznego i sieci społecznych. Analiza ilościowa wykazała, że gospodarstwa domowe o niskich dochodach doświadczają trudności transportowych w zakresie dostępu do pomocy społecznej. Dodatkowe wywiady ukierunkowane na ocenę jakościową wskazały kwestie potencjalnie wpływające na mobilność i utrzymanie sieci społecznych. Zespół projektu TRANSENDANC badał zależności pomiędzy trudnościami społeczno-gospodarczymi ludzi i wykorzystaniem przez nich transportu, co zapewniło społeczno-teoretyczne wyjaśnienie powiązanych rezultatów. Prace prowadzone w ramach projektu zwiększyły świadomość w zakresie wykluczenia społecznego powiązanego z transportem, a bardziej kompleksowe badania w tej dziedzinie powinny pomóc w wyrównaniu szans i zwiększeniu równości w społeczeństwie.
Słowa kluczowe
Transport, wykluczenie społeczne, trudności społeczno-gospodarcze, TRANSENDANC, kapitał społeczny, sieci społeczne
