Badanie mechanizmów inwazyjności na Galapagos
Wiele gatunków inwazyjnych jest szkodliwych dla gatunków rodzimych i zmienia funkcjonowanie ekosystemów. Potrzebne są zatem zaawansowane eksperymenty, by określić i ograniczyć skutki obecności gatunków inwazyjnych. Zadania tego podjęli się ekolodzy z UE, którzy zbadali drzewo chinowe z gatunku Cinchona pubescens i jego inwazyjne rozprzestrzenianie się na Galapagos. Po wprowadzeniu tego chinowca bezdrzewne wyżyny na wyspie Santa Cruz w archipelagu Galapagos przekształcają się w siedliska leśne. W projekcie "Testing mechanisms of species invasion in Galapagos: Role of resource competition and species traits" (TEMSPIG) badano zmiany zachodzące w ekosystemie po wprowadzeniu tych drzew oraz rolę grzybów mikoryzowych w procesie inwazji. Badania wykazały, że pod drzewami chinowymi temperatura powietrza i intensywność nasłonecznienia są niższe, a wilgotność powietrza i gleby wyższa, co powoduje powstanie mikroklimatu na okolicznym obszarze. Wyeliminowanie cienia dawanego przez chinowce powodowało odrodzenie się rodzimych gatunków roślin. Uczeni sprawdzili także, czy chinowce zmieniają obieg substancji odżywczych w glebie. Stwierdzono wyższe stężenia substancji odżywczych zawartych w liściach oraz szybsze tempo rozkładu niż w przypadku gatunków rodzimych. Ponadto stare liście chinowców zawierają znacznie więcej fosforu niż liście zielone. Ustalenia te wskazują na szybszy rozkład ściółki oraz zwiększoną dostępność substancji odżywczych na terenach, na których pojawiły się chinowce. Może to sprzyjać dalszemu rozwojowi chinowców i innych gatunków obcych, a tym samym dalej ograniczać możliwości wzrostu gatunków rodzimych na terenach wyżynnych wyspy Santa Cruz. Naukowcy badali także rolę grzybów mikoryzowych w przyswajaniu fosforu przez chinowce i porównali korzenie drzew chinowych rosnących na Galapagos z korzeniami chinowców rosnących na ich rodzimym terytorium w Loja w Ekwadorze. Badania te wskazują na wyższy stopień mikoryzacji w próbkach z Galapagos oraz na ich silniejszą reakcję na substancje odżywcze. Projekt TEMSPIG dał badaczom możliwość zapoznania się technikami z zakresu biologii doświadczalnej i molekularnej. Wykorzystano je do sprawdzenia hipotez dotyczących wpływu chinowców na roślinność rodzimą na wyżynach wysp Galapagos oraz roli grzybów mikoryzowych w ułatwianiu inwazji tego gatunku. Dane uzyskane w projekcie TEMSPIG pomogły także w stworzeniu planu zarządzania mającego na celu udoskonalenie technik ograniczania rozprzestrzeniania się gatunków obcych.
Słowa kluczowe
Galapagos, bioróżnorodność, ekosystemy wysp, gatunki inwazyjne, gatunki rodzime, chinowiec soczystoczerwony, Cinchona pubescens, konkurowanie o zasoby, grzyby mikoryzowe, mikroklimat, zarządzanie
