Uczenie się emocjonalne i zaburzenia lękowe
Zaburzenia lękowe stanowią najczęstszy rodzaj zaburzeń psychicznych. Podczas finansowanego przez UE projektu EMOLEARN (Emotional learning and extinction: Integration of central and peripheral neural correlates) analizowano to zaburzenie umysłowe. Badanie lęku i uczenia się lęku analizowano w projekcie EMOLEARN poprzez warunkowanie MultiCS, które obejmuje kategorie afektywne podobnych i złożonych bodźców. Korzystano z magnetoencefalografii (MEG) o dużej rozdzielczości czasowej. Badanie ujawniło nasiloną aktywację przedczołowych regionów kory wobec bodźców nacechowanych emocjonalnie w porównaniu z neutralnymi na etapach przetwarzania o krótkiej latencji. U pacjentów z zaburzeniami lękowymi występują nieprawidłowości klasycznego warunkowania, które mogą wynikać z istotnego klinicznie lęku lub stanowić czynnik ryzyka jego powstania. W badaniach analizowano, czy zdrowi uczestnicy o zwiększonej podatności na lęk wykazują nieprawidłowości podczas obciążającego warunkowania afektywnego, składającego się ze skojarzeń wielokrotnie wzmocnionych bodźców. Warunkowanie musiało zajść zaledwie podczas kilku badań uczenia się. Uczenie się emocji mierzono poprzez ewaluację oraz wskaźniki behawioralne i neurofizjologiczne, porównując stany sprzed uczenia się, w jego trakcie i po nim. Badanie korelatów ośrodkowego i autonomicznego układu nerwowego w przetwarzaniu bodźców warunkujących (CS) podczas klasycznego warunkowania stwarza trudności i dokonanie tego symultanicznie stanowi wyzwanie. Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowane w projekcie EMOLEARN warunkowanie MultiCS, które przeprowadzono u 48 uczestników. Zwiększono liczbę CS i zmniejszono liczbę badań uczenia się. Ponadto prowadzono badania krótko- i długoterminowe, aby spełnić wymóg symultanicznej rejestracji aktywności elektroencefalograficznej i elektrodermalnej podczas zadań różnicowego warunkowania awersyjnego. W schizofrenii dochodzi do nieprawidłowości w percepcji i identyfikowaniu emocji. W projekcie EMOLEARN badano te zaburzenia metodą MEG całej głowy o dużej rozdzielczości czasowej poprzez rejestrowanie wczesnych komponentów pola wywołanych potencjałów słuchowych w odpowiedzi na różne dźwięki o ładunku emocjonalnym. Badanie objęło 17 chorych na schizofrenię i 17 osób zdrowych z odpowiadającej pacjentom grupy kontrolnej. Wyniki projektu sugerują upośledzenie określania priorytetu istotnych bodźców emocjonalnych wobec bodźców nieistotnych u pacjentów ze schizofrenią. Dysfunkcje wyższych procesów poznawczych i behawioralnych w schizofrenii mogą więc odzwierciedlać dysfunkcje na wczesnych etapach przetwarzania emocji związanych z bodźcami słuchowymi. Osiągnięcia badania dostarczają podstaw do pierwszego zastosowania klinicznego warunkowania MultiCS u chorych na schizofrenię.
Słowa kluczowe
Uczenie się emocjonalne, zaburzenia lękowe, EMOLEARN, warunkowanie MultiCS, schizofrenia