Precyzyjna metoda ochrony świń przed afrykańskim pomorem świń
ASF to wysoce zakaźna wirusowa choroba krwotoczna trzody chlewnej, powodująca śmiertelność nawet 100% świń domowych. Świnie mogą zakazić się przez bezpośredni kontakt z zakażonymi osobnikami lub pośrednio poprzez spożycie zakażonego mięsa lub przedmiotów mogących stanowić źródło zakażenia. W miejscach, w których znajdują się kleszcze będące wektorami choroby (Ornithodoros spp.), mogą one odgrywać pewną rolę w jej przenoszeniu. Choć ASF występuje głównie w Afryce Subsaharyjskiej, ostatnio doszło do jej rozprzestrzenienia w Europie Wschodniej, a obecnie zaobserwowano także przypadki zakażenia w trzech krajach UE. Głównym czynnikiem utrudniającym zwalczanie choroby jest brak skutecznej szczepionki, która chroniłaby świnie. Dlatego też obecnie profilaktyka, kontrola i zwalczanie ASF oparte są głównie na wczesnym wykrywaniu oraz stosowaniu ścisłych rygorów sanitarnych. Celem projektu ASFORCE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Targeted research effort on African swine fever), finansowanego ze środków UE, było opracowanie strategii profilaktyki i zwalczania tej choroby. Aby tego dokonać, stworzono tańsze strategie monitorowania i kontroli dla różnych scenariuszy ryzyka oraz zidentyfikowano czynniki ryzyka dotyczące rozprzestrzeniania się choroby, na przykład zakażenie przez dzikie zwierzęta. Naukowcy przyczynili się zatem do zrozumienia prawidłowości, przyczyn i skutków tej choroby, modelując dynamikę przenoszenia wirusa w naturalnych siedliskach dzików. Opracowali też środki zwalczania i biobezpieczeństwa, badając interakcje dzików ze świnią domową oraz potencjalną rolę kleszczy w rozprzestrzenianiu choroby. Partnerzy projektu zastosowali dwa podejścia w opracowywaniu szczepionki. W ramach pierwszego z nich wykorzystano szczepy wirusa i zmodyfikowano je tak, aby nie powodowały choroby, w celu wywołania obronnej odpowiedzi immunologicznej, natomiast w ramach drugiego zidentyfikowano białka pochodzące z wirusa, będące celem dla układu odpornościowego świń. Dzięki projektowi lekarze weterynarii, hodowcy trzody chlewnej, myśliwi i władze zyskali informacje i szkolenia przydatne do obserwacji i kontroli, dane pozwalające na identyfikację czynników ryzyka oraz strategie projektowania szczepionki. Projekt ASFORCE przyczyni się do zapobiegania ogniskom choroby dzięki opracowaniu przydatnych narzędzi, pomagających interesariuszom i prawodawcom w zapobieganiu i kontrolowaniu ASF.
