MIBMiK podsumowuje badania nad danio pręgowanym
Projekt FISHMED(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Fishing for medicines and their targets using zebrafish models of human diseases) prowadzony był we współpracy z sześcioma innymi laboratoriami. Program wymiany zawierający szkolenia w zakresie protokołów, wykłady, wspólne ubieganie się o granty, jak również dzielenie się modelami danio pręgowanego to główne działania w ramach tej współpracy. W listopadzie 2012 r. otwarto — należące do MIBMiK — Zebrafish Core Facility (ZCF), ośrodek badań i hodowli danio pręgowanego, w którym trzymane są zarówno dzikie, jak i genetycznie modyfikowane odmiany danio pręgowanego (Danio rerio). System ograniczonego dostępu może pomieścić 27 000 dorosłych osobników, zapewniając im przestrzeń do ekspansji, a aktualnie hodowanych jest 940 linii ryb w 9470 zbiornikach. Począwszy od 2013 r. ośrodek ZCF jest zarejestrowany w Zebrafish Model Organism Database (ZFIN), głównej międzynarodowej bazie danych o danio pręgowanym. ZCF jest także zarejestrowany w European Society for Fish Models in Biology and Medicine (EuFishBioMed), europejskiej sieci wymiany informacji, technik, materiałów i wiedzy specjalistycznej, obejmującej badaczy ryb i nie tylko. Placówka ta pozyskała i zmodernizowała odpowiednie wyposażenie, z czego głównym nabytkiem jest nowoczesny mikroskop fluorescencyjny Zeiss. Model Lightsheet.Z1 szczególnie dobrze nadaje się do długotrwałych obserwacji żywych larw danio pręgowanego. Dni otwarte, wykłady i kampania edukacyjna "Bądź zdrów jak ryba" promowały działalność centrum. Z myślą o zainteresowanych przedstawicielach środowiska naukowego i przedsięwzięciach komercyjnych utworzono stronę internetową projektu FISHMED, a ponadto zorganizowano szereg konferencji naukowych, między innymi International FishMed Conference on Zebrafish Research w Warszawie. Zakładane rezultaty obejmują wyjaśnienie znaczenia 5-hydroksymetylocytozyny dla kontroli transkrypcji, co pomoże zmniejszyć liczbę zwierząt wykorzystywanych do badań. Inne kierunki działań projektu obejmowały badanie polimorfizmów pojedynczych nukleotydów, fałdowania białek koordynowanego przez Mia40, roli mTor w siatkówce, zaburzeń mitochondriów przyczyniających się do postępów choroby Parkinsona, nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych. Potencjał stworzenia nowych terapii na podstawie wyników projektu FISHMED obejmuje szeroki zakres zaburzeń i chorób. Dzięki wsparciu w ramach szeroko zakrojonej współpracy międzynarodowej i dzięki specjalistom z platformy innowacji biotechnologicznych możliwe jest przełożenie badań prowadzonych w MIBMiK na innowacyjne rozwiązania mające zastosowanie w medycynie.
Słowa kluczowe
Danio pręgowany, FISHMED, leki, choroby człowieka, Zebrafish Core Facility
