Listwy Gurneya trafiają do łopat wirników śmigłowców
Listwy Gurneya są stosowane na wielu płatach nośnych, od skrzydeł samolotów poprzez łopaty wirnika helikoptera po turbiny powietrzne i samochody wyścigowe. AGF stanowią jeden z kluczowych celów unijnego programu badań lotniczych Czyste niebo. Dodanie elementu aktywnego umożliwia adaptację do zmieniających się warunków i pozwala stworzyć system o znacznie lepszych osiągach od odpowiedników pasywnych. Pozwoliłoby to ograniczać wibracje już u źródła, czyli bezpośrednio na łopatach, przy jednoczesnym zmniejszeniu ciężaru w porównaniu z istniejącymi rozwiązaniami. Celem finansowanego ze środków UE projektu PT656 (Gurney flap actuator and mechanism for a full scale helicopter rotor blade) była ocena osiągów łopat głównego wirnika helikoptera zawierających listwy AGF. Zespół AGF składa się z siłownika i elastycznej obudowy, która odkształca się w reakcji na ruch siłownika. Podczas testów badano parametry unieruchomionej łopaty. Analizy naprężenia umożliwiły ocenę wydajności przy różnych obciążeniach roboczych, a poprzez analizy termiczne zbadano przekazywanie ciepła z silnika i ruchomych części siłownika do łopaty. Listwę AGF zamontowano na łożysku elastycznym, co pozwoliło na zmniejszenie histerezy i tarcia prowadzącego do zużycia. Siłownik był odpowiednio smarowany, tak że komponenty przenoszące obciążenie posiadały właściwą ilość smaru do bezproblemowej pracy. Zespół zaprojektowano w taki sposób, aby wyważyć siły odśrodkowe, a tym samym wyeliminować potrzebę sterowania zewnętrznego. Bezszczotkowy silnik równoważy wysokie przyspieszenie z minimalnym poborem mocy, umożliwiając pracę na dużym zakresie szerokości pasma. Listwy AGF mogą okazać się kluczem do zwiększenia osiągów łopat wirników w śmigłowcach. Korzyści z takiego rozwiązania to większa siła nośna, niższe zużycie paliwa i zmniejszenie emisji. Wdrożenie systemu w wiropłatach wniesie istotny wkład w unijny program Czyste niebo, mający ograniczać wpływ podróży lotniczych na środowisko.
Słowa kluczowe
Helikopter, łopaty wirnika, aktywna listwa Gurneya, AGF, Czyste niebo, siłownik
