Zrównoważona podstawa dla utylizacji odpadów radioaktywnych
W większości europejskich państw posiadających elektrownie jądrowe lub reaktory badawcze działają programy utylizacji odpadów. Programy te są jednak finansowane w różny sposób w zależności od regionu i są obecnie na różnych etapach gotowości. W 2009 roku Komisja Europejska uruchomiła inicjatywę pod nazwą IGD-TP (Implementing Geological Disposal of Radioactive Waste Technology Platform). Utworzona platforma angażuje 128 organizacji, a jej celem jest wspomaganie stopniowego wprowadzania do użytku w Europie do roku 2025 bezpiecznych stanowisk głębokiej utylizacji geologicznej zużytego paliwa, odpadów wysokoaktywnych i innych długowiecznych odpadów radioaktywnych. W ramach finansowanej przez UE inicjatywy SECIGD2 (Secretariat of the Implementing Geological Disposal of Radioactive Waste - Technology Platform – Phase 2) zajęto się prowadzeniem i koordynowaniem działań platformy IGD-TP za pośrednictwem wcześniej powołanego sekretariatu. Wykonywaniem zadań sekretariatu zajęły się cztery organizacje zarządzania odpadami z Belgii, Francji, Zjednoczonego Królestwa i Finlandii. Utylizacja geologiczna polega na składowaniu odpadów radioaktywnych głęboko w warstwach skalnych, aby zapobiegać przedostawaniu się szkodliwych ilości promieniowania na powierzchnię na przestrzeni setek tysięcy lat. Budowa takich stanowisk utylizacji wymaga znacznej wiedzy i wsparcia, szczególnie w przypadku krajów o mniej zaawansowanych programach utylizacji geologicznej. Prowadzone w ramach projektu SecIGD2 inicjatywy nawiązywania kontaktów, szkoleń i koordynacji wspomogły badania i rozwój w celu zwiększania potencjału utylizacji geologicznej w tych krajach. Partnerzy projektu SecIGD2 zajmowali się również kierowaniem pracą sekretariatu, informowaniem opinii publicznej o zaletach utylizacji geologicznej oraz szkoleniem użytkowników docelowych w zakresie gospodarowania odpadami radioaktywnymi. Konferencje i warsztaty organizowane w ramach projektu SecIGD2 stanowiły dla organizacji zarządzania odpadami, ośrodków badawczych, badaczy akademickich i organizacji pozarządowych okazję do wyrażania swoich poglądów i inicjowania wspólnych działań. Wsparcie administracyjne, praktyczne i operacyjne ze strony projektu SecIGD2 powinno wspomóc osiągnięcie celu platformy IGD-TP, jakim jest rozpoczęcie do roku 2025 bezpiecznego utylizowania europejskich odpadów radioaktywnych.
Słowa kluczowe
Odpady radioaktywne, gospodarka odpadami, utylizacja geologiczna, IGD-TP, SecIGD2
