Wymiana wiedzy zmniejsza ryzyko klęsk żywiołowych
W ramach inicjatywy unijnej przyglądano się kluczowym aspektom związanym z zarządzaniem wiedzą w kontekście zmniejszania ryzyka i łagodzenia skutków klęsk żywiołowych w połączeniu ze strategiami adaptacji do zmian klimatu. Wpływ zagrożeń naturalnych, takich jak powodzie lub trzęsienia ziemi, na społeczeństwo, środowisko i gospodarkę może być katastrofalny. Zmniejszanie ryzyka klęsk żywiołowych (DRR) to podejście polegające na ograniczaniu wpływu zagrożeń poprzez na przykład zwiększanie gotowości oraz wczesne ostrzeganie przed nadciągającym niebezpieczeństwem. Skuteczna implementacja DRR wymaga zakrojonych na szeroką skalę działań polegających na wymianie wiedzy pomiędzy agencjami międzynarodowymi i rządowymi, osobami zajmującymi się planowaniem na wypadek katastrof oraz organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Celem projektu KNOW-4-DRR (Enabling knowledge for disaster risk reduction in integration to climate change adaptation) było zbadanie metod opracowywania i wymiany wiedzy o klęskach żywiołowych w celu ograniczania skutków ich wystąpienia. Podczas warsztatów i seminariów przyglądano się przeszkodom w upowszechnianiu wiedzy. Usprawniono platformy do wymiany informacji pomiędzy wieloma stronami zainteresowanymi. Ponadto naukowcy powołali żywe laboratoria, w skład których weszli krajowi, regionalni i lokalni decydenci z Włoch, Hiszpanii i Wietnamu. W ramach studium przypadku przyglądano się klęskom żywiołowym w każdym z trzech krajów w formie laboratoriów celem przetestowania oraz zastosowania planu działania na wypadek klęski żywiołowej i decyzji dotyczących zarządzania w rzeczywistych sytuacjach. Studium przypadku wykonywano w oparciu o odpowiednio dobraną próbę decydentów różnego szczebla (krajowego, regionalnego, lokalnego), a więc z uwzględnieniem różnych interesariuszy ze wszystkich grup społecznych uczestniczących w systemie zarządzania wiedzą. Działania te miały na celu rozwiązanie kluczowych problemów, takich jak czynniki niepewności w procesie podejmowania decyzji o ryzyku i sytuacji kryzysowej, przepływ wiedzy oraz jej wykorzystanie przez ekspertów i ogół społeczeństwa. Badano również wpływ obecnej sytuacji finansowej Europy na zarządzanie wiedzą i podejmowanie decyzji w kontekście DRR. Żywe laboratoria umożliwiły członkom projektu KNOW-4-DRR zbudowanie modeli i narzędzi do zbierania, mapowania i oceny skutków klęsk żywiołowych. Modele zostaną wykorzystane do stworzenia bazy danych wiedzy, wspierającej prace zespołów interdyscyplinarnych i wielu agencji, niezbędne w trakcie różnych faz reagowania na klęski żywiołowe. Z uwagi na fakt, że zmiany klimatu mogą nasilać i zwiększać częstotliwość występowania zagrożeń, projekt KNOW-4-DRR włączył adaptację do zmian klimatu do szerszej koncepcji DRR. Adaptacja do zmian klimatu wymaga podejmowania odpowiednich działań, takich jak wydajniejsze wykorzystanie wody, zmiana prawa budowlanego lub budowa zabezpieczeń przeciwpowodziowych w oczekiwaniu na skrajne zdarzenia pogodowe. Projekt KNOW-4-DRR pomoże zapewnić, że państwa członkowskie UE, szczególnie te najbardziej dotknięte zmianami klimatu, będą mogły ograniczać wpływ klęsk żywiołowych na społeczeństwo i gospodarkę.
Słowa kluczowe
Zarządzanie wiedzą, ograniczanie ryzyka klęsk żywiołowych, KNOW-4-DRR, żywe laboratoria, podejmowanie decyzji, czynniki niepewności