Nowe spojrzenie na start i lądowanie samolotów
Badacze lotnictwa od lat starają się tworzyć samoloty, które wymagałyby minimum miejsca na start i lądowanie zamiast spotykanych obecnie kilometrowych pasów startowych i ogromnych powierzchni lotnisk. Jedną z obiecujących inicjatyw w tym zakresie był finansowany przez UE projekt SOAR (Distributed open-rotor aircraft) wykorzystujący nowatorską koncepcję samolotu o skrzydle z otwartymi wirnikami wentylatorowymi. Jest to jedna z najnowszych technologii lotniczych, łącząca cechy stałopłatów i śmigłowców. Pozwala ona uzyskać krótki start i lądowanie (STOL) w każdych warunkach, a teoretycznie nawet lot wiszący. Technologia polega na zastosowaniu napędu w postaci silnika wentylatorowego zamocowanego na górze struktury skrzydła, który generuje podciśnienie wytwarzające siłę nośną i unoszące samolot do góry. Cele projektu były realizowane połączonymi siłami Niemieckiego Centrum Aeronautyki (DLR), brytyjskiej firmy FanWing Ltd., belgijskiego Instytutu Von Karmana (VKI) i niemieckiego Uniwersytetu Kraju Saary. Partnerzy projektu poczynili wspólnie znaczne postępy w rozwijaniu systemu napędu samolotu i samego wentylatora. Prace dotyczyły między innymi kalibracji komponentów zainstalowania niezbędnych czujników i przeprowadzenia niezbędnych testów w tunelu aerodynamicznym w celu wybrania najlepszych materiałów, kątów natarcia łopat i prędkości. Przetestowano też skrzydła o różnym kształcie oraz usterzenie ogonowe o różnej długości i urządzenia hipernośne. Nowo opracowany silnik synchroniczny ma monet siły wnoszący 45 Nm, przy wysokich prędkościach kątowych. Ważną zaletą samolotu STOL jest ograniczenie hałasu podczas startu i lądowania, co umożliwia loty o dowolnej porze dnia i nocy oraz korzystanie z lądowisk wewnątrz miast. Poza transportem samoloty STOL mogą też znaleźć zastosowanie w opryskiwaniu upraw, monitoringu, logistyce, gaszeniu pożarów i różnego rodzaju misjach bezzałogowych. Przewidywane zalety nowej konstrukcji, w tym stabilność, możliwości zawisu, niewielkie zużycie paliwa, możliwość korzystania z krótkich pasów startowych i zwiększone bezpieczeństwo, mogą stanowić rewolucję w branży. Dzięki niższym kosztom utrzymania, budowy i certyfikacji samoloty STOL powinny też być oszczędniejsze, wydajniejsze i bardziej przyjazne dla środowiska.
Słowa kluczowe
Samolot, start i lądowanie, konstrukcje silnika, SOAR, odkryte śmigło, lot wiszący
