Rozwój terapii komórkami macierzystymi
Główną przeszkodą w popularyzacji terapii komórkowych jest konieczność hodowania komórek ex vivo w celu uzyskania ilości wystarczających do leczenia pacjentów. Standardowe procedury postępowania w terapii komórkowej wymagają klinicznej jakości laboratorium do hodowli komórek, która jest kosztownym procesem. Aby zmniejszyć koszty hodowli komórek do terapii komórkowych, zainicjowano finansowany przez UE projekt REACH(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Bioreactor for stem cell therapy), którego celem było opracowanie bioreaktorów komórkowych. Bioreaktory są zamkniętymi układami, w których komórki mogą wzrastać w ściśle kontrolowanych warunkach przy ciągłym dopływie tlenu i substancji odżywczych. Działania projektu dotyczyły głównie optymalizacji zamkniętych układów hodowli śródmiąższowych komórek macierzystych (MSC), obecnych w wielu tkankach i powszechnie wykorzystywanych w terapiach komórkowych. Główne wysiłki, zmierzające do dostarczenia zgodnych z dobrą praktyką produkcyjną protokołów hodowli w jakości klinicznej, obejmują tworzenie nowych powierzchni i warunków hodowlanych. Korzystając z tego systemu, partnerom projektu udało się wyhodować setki milionów komórek zwykle wymaganych w terapiach komórkowych. Szeroko zbadano również rozwój komórek w nowym systemie. Jedną z głównych zalet bioreaktorów jest możliwość monitorowania i kontrolowania środowiska hodowli. W tym kontekście uczestniczące w projekcie REACH małe i średnie przedsiębiorstwa opracowały zoptymalizowane czujniki poziomu tlenu, pH i wielkości biomasy. Opracowano też wbudowany w bioreaktor układ bezprzewodowego przesyłania danych, co znacząco udoskonaliło system. Komórki uzyskane w stworzonym na potrzeby projektu reaktorze Scinus zostały porównane z komórkami macierzystymi z tradycyjnych hodowli. Analiza wykazała, że komórki wyhodowane w nowym bioreaktorze są bezpieczne oraz posiadają podobne funkcje i fenotyp co standardowo hodowane komórki macierzyste. Podsumowując, technologia REACH stanowi łatwą i niedrogą metodę uzyskiwania jakości klinicznej MSC do zastosowań w medycynie. Wyniki badania umożliwią wytwarzanie komórek macierzystych na dużą skalę, przez co terapia komórkowa stanie się dostępna dla większej liczby pacjentów.