Zależność między dyskursem naukowym i niespecjalistycznym na temat najważniejszych problemów społecznych
Konkretnym celem projektu LSSDMIC (Lay and social science discourses on identity, citizenship and migration) było określenie zasad używanych w naukach społecznych do wyjaśnienia interakcji świata społecznego z zasobami interpretacyjnymi wykorzystywanymi przez niespecjalistycznych aktorów społecznych. W badaniu wykorzystano krytyczną psychologię dyskursu i analizę sieci społecznych. Do przeglądu piśmiennictwa użyto dwóch obszernych baz danych, obejmujących takie zagadnienia, jak tożsamość, uprzedzenia, spójność i integracja społeczna, udział w życiu obywatelskim i politycznym oraz ramy prawne. Zespół wybrał po 200 najlepszych wyników wyszukiwania w każdej kategorii w celu systematycznego przeanalizowania obu zbiorów dyskursów. W ciągu pierwszych dwóch lat realizacji projektu przeprowadzono w sumie 40 wywiadów z imigrantami i lokalnymi mieszkańcami w regionie środkowej Macedonii, w Grecji. Osiem wywiadów grupowych objęło rdzennych mieszkańców Salonik (20 uczestników), natomiast 7 wywiadów grupowych przeprowadzono z nierdzennymi mieszkańcami miasta (20 uczestników). Dwa ostatnie lata poświęcone były analizie danych zebranych podczas wywiadów grupowych i syntezie tych danych przy użyciu ważnych testów z zakresu nauk społecznych, dotyczących zagadnień wpisujących się w trzy wymienione wcześniej obszary. Następnie uczeni pracowali nad określeniem powiązań między oboma zestawami dyskursów. Z analizy wyłoniły się dwa główne tematy: obywatelstwo skonstruowane jako świadomość, przeżyte doświadczenie i uczucia oraz retoryka prawa i porządku (przejawiająca się w argumentach dotyczących migracji i legalnego postępowania w Grecji). Przegląd piśmiennictwa pokazał, że w debatach z zakresu nauk społecznych większą uwagę kładzie się na zarządzanie migracją, legalność, dowód wysiłku i wartości, nabyte prawo do pobytu i dostęp do obywatelstwa, rozróżnienie między podejściami etnicznymi i obywatelskimi do obywatelstwa, politykę migracyjną, znaczących "innych" oraz wykluczenie/włączenie. Wiedza zgromadzona dzięki tej inicjatywie była prezentowana i omawiana w artykułach naukowych oraz na konferencjach, seminariach i warsztatach (zarówno krajowych, jak i międzynarodowych). Przekazano ją także społeczności nienaukowej za pośrednictwem raportów technicznych i nietechnicznych oraz okrągłego stołu. Omawiane prace i ich wyniki mogą zainteresować naukowców, jak i prawodawców, urzędników władz lokalnych, agencje pozarządowe oraz lokalne społeczności i grupy interesu.
Słowa kluczowe
Dyskurs niespecjalistyczny, społeczny dyskurs naukowy, obywatelstwo, migracja, LSSDMIC