Platforma nanotechnologii w Azerbejdżanie
Uniwersytet Stanowy w Baku (BSU) z powodzeniem przeprowadził i wdrożył proponowany program badawczy starannie opracowany w ramach projektu NAPEP (Nanotechnology platform for electronics and photonics). Jego najważniejszym celem było zintegrowanie personelu BSU oraz, w bardziej ogólnym ujęciu, naukowców azerskich z europejską przestrzenią badawczą (EPB) poprzez współpracę z wiodącymi europejskimi instytucjami. Integracja ta przebiegła pomyślnie za sprawą obustronnie korzystnych szkoleń, działań networkingowych i wspólnych badań zrealizowanych wraz z Uniwersytetem w Segedynie na Węgrzech i Uniwersytetem Oulu w Finlandii. Badacze zidentyfikowali odpowiednie badania nanotechnologiczne w każdym z krajów partnerskich, a także polityki i kluczowych aktorów w tej dziedzinie. Sporządzono mapę możliwości badawczych partnerów w tych obszarach, stosując wskaźniki obejmujące m.in. wzrost gospodarczy, działania badawczo-rozwojowe i programy finansowania. Jeśli chodzi o technologię, skupiono się na nanomateriałach dla elektroniki i fotoniki. Projekt NAPEP w dużym stopniu przyczynił się do rozwoju takich zagadnień, jak półprzewodnikowe kropki kwantowe i fosforowa masa świecąca, nieorganiczne nanostruktury jednowymiarowe, przezroczyste powłoki przewodzące i fotowoltaika. Ważną częścią projektu było nawiązywanie trwałej współpracy z innymi uczelniami oraz małymi i średnimi przedsiębiorstwami i przemysłem. Działania obejmowały m.in. szkolenia w zakresie badań podstawowych i stosowanych i pomogły one uzyskać niezbędną masę krytyczną do utrzymania pędu po zakończeniu projektu. Naukowcy zidentyfikowali wspólne zainteresowania badawcze i potencjalne cele przyszłej współpracy, częściowo poprzez prezentacje młodych i starszych badaczy podczas posiedzeń NAPEP. Dzięki wsparciu ze środków UE w ramach siódmego programu ramowego (7PR) powstały nowe fascynujące materiały. Oczekuje się także, że w ramach zastępczego programu Horyzont 2020 podjęte zostaną działania w dziedzinie ogniw słonecznych, produkcji wodoru i nanokompozytów. Powodzenie projektu NAPEP ukazuje doskonałe zdolności organizacyjne azerskich naukowców, na przykładzie koordynacji europejskich projektów na dużą skalę. Platforma nanotechnologii, która powstała przy BSU, umocni na najbliższe lata wiodącą pozycję instytucji w regionie w dziedzinie nanotechnologii, przyczyniając się do społeczno-ekonomicznego dobrostanu kraju. Działania networkingowe z kolei zacieśnią więzi naukowe i personalne między partnerami poprzez chęć finansowanej naprzemiennie dalszej współpracy po zakończeniu projektu.
Słowa kluczowe
Nanotechnologia, Azerbejdżan, elektronika, fotonika, nanomateriały
