Ryby hodowlane przechodzą na wegetarianizm
Głównym składnikiem paszy podawanej rybom hodowlanym na całym świecie jest mączka rybna. Jednak nie oczekuje się, by światowa produkcja tego surowca miała wzrosnąć, a do tego nadmierne jej stosowanie ma szkodliwy wpływ zarówno na same ryby, jak i na środowisko naturalne. Jednym z rozwiązań może być wykorzystanie białka sojowego jako jej zamiennika w paszy. To jednak mogłoby doprowadzić do zaburzeń jelit, takich jak stany zapalne u hodowlanych ryb mięsożernych. W ramach projektu FISHPROG (Breaking frontiers for the use of plant-derived feeds in fish farming through nutritional programming of fish larvae) zbadano, czy ryby można zaprogramować od wczesnych etapów rozwoju, by tolerowały białko pochodzenia roślinnego. Dotychczas liczba badań w zakresie programowania żywieniowego zwierząt, poza człowiekiem i innymi ssakami, jest dość ograniczona. Partnerzy projektu skupili się na doradzie królewskiej (Sparus aurata), gatunku mięsożernej ryby morskiej powszechnie hodowanej w regionie śródziemnomorskim i innych regionach Europy. Przeprowadzono także dodatkowe doświadczenia na daniu pręgowanym (Danio rerio) jako na gatunku modelowym. Badacze zidentyfikowali procesy trawienne ryb z gatunku S. aurata, na które karmienie białkiem sojowym na wczesnych etapach rozwoju najprawdopodobniej miałoby wpływ w późniejszym życiu. Grupom ryb podawano paszę z zawartością białka sojowego podczas pierwszego karmienia, a następnie hodowano je bez dodatku soi. Następnie dokonano pomiaru kilku wskaźników trawienia, absorpcji składników odżywczych i zdrowego stanu jelit u starszych larw dorady, którym nie podawano soi, oraz u narybku dania pręgowanego karmionego ponownie paszą z dodatkiem soi. Wyniki dowiodły, że niektóre z ważnych właściwości funkcyjnych, przypuszczalnie w jelitach ryb, takich jak stany zapalne i absorpcja składników odżywczych, mogą zostać zmienione wskutek żywienia na wczesnych etapach rozwoju. Rezultaty wykazały ponadto, że wczesnemu żywieniu larw ryb białkiem sojowym towarzyszyły modyfikacje DNA i skojarzonych białek regulacyjnych. Informacje te będą pomocne w dalszych badaniach nad mechanizmami związanymi z programowaniem żywieniowym ryb. Projekt FISHPROG będzie pomocny w tworzeniu bardziej zrównoważonej paszy dla ryb i zachęci do dalszej współpracy interdyscyplinarnej w zakresie testowania swoich odkryć dotyczących gatunków ryb ważnych dla europejskiej akwakultury.
