Ucieleśniona intersubiektywność: lepsze relacje międzyludzkie dzięki wspólnym doświadczeniom i współdziałaniu
W przeszłości poznanie rozważano w ramach różnych dziedzin akademickich i przeważał pogląd, że można poznać drugą osobę wyłącznie poprzez pośrednie wskazówki. Obecnie społeczność naukowa analizuje pozyskiwanie wiedzy poprzez wspólne, interaktywne przeżycia fizyczne, takie jak miny i gesty. Uczestnicy finansowanego przez UE projektu TESIS (Towards an embodied science of intersubjectivity) przebadali takie interaktywne, intersubiektywne zjawiska przy użyciu nowych narzędzi badawczych. Zespół rozważał neuronalne podstawy takich doświadczeń oraz ich znaczenie dla rozwoju neuronalnego u dzieci i leczenia chorób psychicznych u dorosłych. Następnie badacze zajęli się istotnymi czynnikami kulturowymi, takimi jak zabawki dla dzieci oraz uczenie się i zachowania organizacyjne u dorosłych. Odkrycia wykazały, że nowe koncepcje ucieleśnienia i uaktywniania dużo wnoszą do debaty o poznaniu społecznym, stanowiąc wyzwanie dla teorii umysłu. W szczególności prace uczestników projektu wskazują rezonans i empatię, jako tryby łączenia siebie z innymi. Psychologia rozwojowa i badania neuronaukowe pomogły w odkryciu wzorców interakcji. Badania objęły rozumienie przez niemowlęta intencji innych względem nich, interaktywną rolę mechanizmów neuronalnego obrazowania i naturę obiektów intencjonalnych. Grupa rozważała również, jak czynniki kulturowe i wspólne działanie kształtują ludzki umysł. Wyniki badań psychiatrycznych i psychosomatycznych pokazały, jak zaburzenia samoświadomości i ucieleśnionej interakcji wpływają na różne zaburzenia psychiczne, w tym na schizofrenię. Członkowie zespołu z powodzeniem zastosowali zorientowane na ciało terapie takich zaburzeń. Uczestnicy projektu wskazali również, że zabawa pomaga w samodzielnym tworzeniu struktury poznawczej poprzez zaangażowanie cielesne w otaczający świat. Naukowcy przebadali ucieleśnienie w kontekście doświadczeń estetycznych i gry aktorskiej, w tym neurobiologiczne podstawy takich doświadczeń. Uczestnicy projektu TESIS zwiększyli naszą wiedzę na temat poznania społecznego w zakresie wspólnych doświadczeń kulturowych i innych. Prace pozwolą ulepszyć metody leczenia chorób psychicznych i ciągle mogą znaleźć również inne zastosowania.
Słowa kluczowe
Ucieleśnienie, interrealność ciała, współdziałanie, intersubiektywność, wspólne doświadczenia, poznanie społeczne, empatia, neuronauka poznania społecznego, choroba psychiczna