Nowe metody badania prawdopodobieństwa w nauce
Badania prawdopodobieństwa obiektywnego — dokładniejszego sposobu określania prawdopodobieństwa niż obserwacje oparte na subiektywnych pomiarach czy ocenach — nabierają rozpędu. Z uwagi na dalekosiężne efekty i potencjalne zastosowania, badacze, statystycy i naukowcy coraz częściej analizują podstawy i funkcje prawdopodobieństwa w obrębie filozofii nauki oraz logiki prawdopodobieństwa okresów warunkowych. Uczeni wykorzystują też powiązane koncepcje skłonności. Koncentrując się na prawdopodobieństwie obiektywnym, uczestnicy projektu PROBPROPCOND (Probabilities, propensities, and conditionals: Implications for logic and empirical science), finansowanego ze środków UE, starali się opracować model do mapowania powiązań koncepcyjnych i empirycznych między prawdopodobieństwami, skłonnościami i okresami warunkowymi. Naukowcy przyjrzeli się paradoksowi Humphreysa, który podważa interpretację skłonnościową prawdopodobieństwa i opowiada się przeciwko analizie skłonnościowej prawdopodobieństwa. Badano, dlaczego skłonności nie mogą być prawdopodobieństwami, i podjęto próbę stworzenia rozwiązania tego problemu. Inna część prac dotyczyła stworzenia rachunku skłonności w modelowaniu statystycznym. Uczeni opracowali nową linię badań, broniącą trójpoziomowego rachunku modelowania probabilistycznego. Zespół PROBPROPCOND przeanalizował też tezę Adamsa (zakładającą że stwierdzalność wskazującego okresu warunkowego równa się odpowiedniemu prawdopodobieństwu warunkowemu). Nie znaleziono jednak jednoznacznych dowodów, które mogłyby pomóc w sformułowaniu nowych koncepcji skłonności. Partnerzy projektu przeprowadzili także szeroko zakrojony przegląd literatury na temat prawdopodobieństwa w dziedzinie metafizyki, w tym w szczególności "zasadniczej zasady" Davida Lewisa, łączącej subiektywny aspekt przekonań z obiektywnym prawdopodobieństwem. Wyniki badania dowodzą, że możliwe jest zdefiniowanie skłonności w odniesieniu do okresów warunków. Projekt PROBPROPCOND przyczynił się do wyjaśnienia kilku aktualnych problemów z zakresu logiki i filozofii logiki, prawdopodobieństwa i statystyki, a także podstaw pojęciowych nauk empirycznych.
Słowa kluczowe
Logika, obiektywne prawdopodobieństwo, okresy warunkowe, PROBPROPCOND, skłonności
