Zmiany demograficzne wymagają nowych podejść politycznych
Najnowsze trendy i zachowania demograficzne obejmują wzrost odsetka rozwodów i urodzeń dzieci poza związkiem małżeńskim, a także późniejsze występowanie ważnych powiązanych zdarzeń, takich jak opuszczenie domu rodzinnego i początek rodzicielstwa. Cześć społeczeństwa postrzega te zmiany w negatywnym świetle, przy czym obawy dotyczą m.in. niekorzystnego wpływu na wychowanie dzieci i złej sytuacji gospodarczej, zwłaszcza w przypadku kobiet. Takie nowe zachowania demograficzne są jednak najbardziej powszechne w krajach uważanych za najbardziej rozwinięte. Zespół projektu CODEC (Consequences of demographic change) wykorzystał nowatorskie podejście do analizy nowych problemów demograficznych, polegające na prowadzeniu badań w perspektywie mikro i makro. Badanie to skupiało się na konsekwencjach, co odróżnia je od poprzednich badań demograficznych, z których większość skupiała się na czynnikach warunkujących takie trendy. Celem analizy było zrozumienie, w jaki sposób niektóre zachowania demograficzne wpływają na określone aspekty życia, w tym dochody, ubóstwo i niedostatek oraz różne kwestie dotyczące dzieci. Wyniki badania prowadzą do wielu zróżnicowanych wniosków. Badanie podkreśliło różnice w sposobie, w jaki niektóre kraje radzą sobie lub z trudem próbują poradzić sobie z nowymi trendami demograficznymi. Przykładowo kraje skandynawskie mają najwyższy wskaźnik rozwodów, a urodzenia dzieci poza związkiem małżeńskim są w tych krajach bardziej powszechne niż w jakimkolwiek innym państwie, ale jednocześnie kraje te osiągają najlepsze wyniki w wielu różnych dziedzinach, co potwierdzają liczne wskaźniki. Zależność pomiędzy subiektywnym dobrobytem i urodzeniami dzieci znacznie różni się w poszczególnych krajach. Kraje o niedostatecznie rozwiniętych systemach opieki nad dziećmi mają również niski wskaźnik płodności i niski wskaźnik udziału kobiet w rynku pracy. Wyniki potwierdzają również wyraźny podział pomiędzy północą a południem: dziadkowie odgrywają znacznie bardziej istotną rolę na południu niż na północy. W ramach innego wątku badania analizowano problemy dotyczące interakcji pomiędzy instytucjami i zmianami demograficznymi. Kraje skandynawskie w dużym stopniu polegają na outsourcingu usług w zakresie tradycyjnych zadań rodzinnych (np. opieki nad dziećmi i osobami starszymi), co pomogło w utrzymaniu na wysokim poziomie zarówno wskaźnika płodności, jak i wskaźnika udziału kobiet w rynku pracy. Kraje skandynawskie lepiej dostosowały się do nowych aspiracji kobiet dzięki bardziej płaskim strukturom organizacyjnym w instytucjach i większemu zaufaniu. Kraje, w których instytucje są bardziej zhierarchizowane i mają sztywne struktury, trudniej dostosowują się do nowych preferencji. Wyniki projektu CODEC umożliwiły naukowcom zrozumienie, w jaki sposób zdarzenia demograficzne wpływają na ważne procesy zachodzące w życiu obywateli. Ogólnie prace prowadzone w ramach projektu i uzyskane wyniki stanowią ważne źródło informacji dla decydentów na temat optymalnych sposobów wpływania na różne aspekty życia poprzez odpowiednie interwencje.
