Skład chemiczny aerozoli a klimat
Zmiany w aerozolach atmosferycznych i gazach śladowych spowodowanych działalnością człowieka mają wpływ na chmury i cały system klimatyczny. Jednak do chwili obecnej trudno było bezpośrednio utworzyć modele tych zmian. W ramach finansowanego ze środków UE projektu C8 (Consistent computation of the chemistry-cloud continuum and climate change in Cyprus) opracowano taki model. W narzędziu uwzględniono aerozole, w tym pyły oraz złożone atmosferyczne procesy chemiczne, np. zanieczyszczenia. Model odzwierciedla wschodnią basenu Morza Śródziemnego. Wyniki wskazały, że ten region jest centrum zmiany klimatu. Dane przybliżone obrazujące ostanie 500 lat ukazują trend występujący w ostatnich dziesięcioleciach polegający na podwyższonej temperaturze na powierzchni oraz mniejszej ilości opadów. Takie zmiany mają wyraźnie charakter antropogeniczny. Znacząco wzrosła zwłaszcza temperatury w porze letniej w tym regionie. Na obszarach umiarkowanych i półpustynnych wzrost temperatury nasiliła zwiększona wilgotność gleby, która ogranicza chłodzenie ewaporacyjne. Do przewidywanych skutków należy niedobór wody, częstsze występowanie bardzo upalnego lata oraz większe ryzyko pożarów lasów i zanieczyszczenie powietrza. Model przewiduje również intensywniejsze formowanie się ozonu stanowiące dodatkowy czynnik ryzyka dla zdrowia. Stężenie aerozoli atmosferycznych będzie prawdopodobnie rosnąć. Wszystkie te skutki mogą poważnie wpłynąć na zdrowie. Składniki chemiczne modelu przewidują, że zanieczyszczone aerozole zwiększą tworzenie się kropelek chmur w niskich chmurach, zmienią wzorce opadowe i hamują tworzenie się ciężkich chmur burzowych. Takie zmiany ograniczają opady atmosferyczne w regionie. Badacze zwrócili uwagę na związek pomiędzy wiatrami północnymi pory letniej we wschodnim rejonie Morza Śródziemnego z południowoazjatyckim monsunem. Wcześniejszy początek monsunów powoduje intensywniejsze interakcje pomiędzy troposferą i stratosferą, zwiększając stężenie ozonu w niższych warstwach atmosfery. Model ułatwia zrozumienie, w jaki sposób fronty pogodowe przynoszą pył pustynny z Afryki i Bliskiego Wschodu oraz zanieczyszczenia z Europy. Oczekiwano, że systemy pogodowe spowodują mieszanie się pyłu i zanieczyszczenia, powodując, że pył będzie łatwiej rozpuszczalny w wodzie. Pył utworzyłby chmury oraz deszcz, powodujący usunięcie pyłu z atmosfery. Ponieważ pył rozprasza promieniowanie słoneczne, jego usunięcie przyspiesza miejscowe ocieplenie. W ramach projektu C8 po raz pierwszy utworzono modele procesów atmosferycznych uwzględniające skład chemiczny oraz klimat. Wschodnia część basenu Morza Śródziemnego może szczególnie mocno doświadczyć zmiany klimatu.
Słowa kluczowe
Atmosferyczny, pył, C8, aerozole, chmury, klimat
