Droga od organizmu do gospodarstwa rolnego, a następnie na stół: konsekwencje stosowania farmaceutyków
Na świecie stosuje się duże ilości farmaceutyków – np. hormonów, antybiotyków i środków przeciwpasożytniczych – aby leczyć ludzi i zwierzęta. Środki te są metabolizowane a następnie wydalane z moczem i kałem, które z kolei są często stosowane w nawożeniu ziem uprawnych. Analizując toksyczność i wychwyt farmaceutyków w glebie i roślinach, naukowcy mogą oceniać potencjalne ryzyko, jakie stwarzają farmaceutyki w rolnictwie. Podczas finansowanego przez UE projektu PHARMASOILS (Fate and effects of pharmaceuticals in soil-plants system) badano wpływ pozostałości leków na bezpieczeństwo żywności i plony w Wielkiej Brytanii. W tym celu badacze identyfikowali ważne związki i opracowywali metody oceny ich oddziaływania. Naukowcy zidentyfikowali szereg farmaceutyków w ściekach i glebie oraz odkryli, że związki te gromadzą się w roślinach. Może mieć to niekorzystny wpływ na same rośliny, lecz również na spożywających je ludzi i zwierzęta. Naukowcy z projektu PHARMASOILS stwierdzili, że leki, które analizowali, stwarzają bardzo ograniczone ryzyko dla zdrowia ludzi. Nawet przy najwyższym poziomie badanych farmaceutyków w glebie nie stwierdzono zagrożenia dla ludzkiego zdrowia. Badacze wykazali też, że stężenia badanych farmaceutyków zwykle stwierdzane w glebie najpewniej nie są śmiertelne dla roślin, ale mogą wpływać na plony. W projekcie opracowano użyteczne narzędzie do przewidywania, które farmaceutyki z największym prawdopodobieństwem zostaną wchłonięte przez rośliny. Wyniki pozwolą lepiej zrozumieć zagadnienia wielkości plonów i bezpieczeństwo żywności, co przyniesie korzyści dla zdrowia ludzi i dla gospodarstw rolnych.
Słowa kluczowe
Farmaceutyki, nawozy, bezpieczeństwo żywności, toksyczność, gleby, rośliny, PHARMASOILS