Badania przesiewowe na modelach danio pręgowanego
Patogenne mikroorganizmy wytworzyły w toku ewolucji złożone strategie przezwyciężania odporności gospodarza, wywołując zgon i niepełnosprawność u milionów ludzi. Wyjaśnienie mechanizmów oddziaływań gospodarza z patogenem pomoże zwalczać choroby i tworzyć lepsze strategie odkrywania leków. Celem finansowanego przez UE projektu FISHFORPHARMA (Training network on zebrafish infection models for pharmaceutical screens) było opracowanie modeli chorób zakaźnych u danio pręgowanego i odkrycie nowych celów leków na choroby zakaźne. Projekt też zapewnił młodym badaczom wiedzę i umiejętności niezbędne do osiągnięcia tych celów. Danio pręgowany wytwarza liczne, przezroczyste zarodki, które idealnie nadają się do obrazowania na żywo postępów zakażenia u człowieka, w tym gruźlicy i zakażeń szpitalnych. Uczestnicy niniejszego projektu zoptymalizowali i ustandaryzowali modele danio pręgowanego do badania zakażeń bakteryjnych i wirusowych różnych tkanek. Opracowali też nowy model infekcji krwi pasożytniczymi pierwotniakami u danio pręgowanego. Ulepszono procedury modelowania infekcji bakteryjnych, wirusowych i pasożytniczych oraz narzędzi do wizualizacji oddziaływań między gospodarzem a patogenem i analizy odpowiedzi odpornościowej gospodarza. Badacze uzyskali nową wiedzę o mechanizmach patogenezy chorób zakaźnych u człowieka. Ponadto w projekcie FISHFORPHARMA opracowano wysokoprzepustowe metody korzystające ze zautomatyzowanych układów infekcji. Korzystano z nich z powodzeniem w badaniach przesiewowych leków przeciwgruźliczych, lecz ich zastosowania mogą też objąć modele zakażeń gronkowcami. Projekt FISHFORPHARMA przyczynił się do udoskonalenia badań przesiewowych leków przeciwbakteryjnych, na które istnieje pilne zapotrzebowanie z racji coraz częstszej antybiotykooporności patogenów. Wprowadzenie do procesu odkrywania leków poprzedzającego badania przesiewowe etapu wstępnego badań na zarodkach danio pręgowanego pozwoli ograniczyć prace na modelach gryzoni i przyspieszyć cały proces.
Słowa kluczowe
Danio pręgowany, modele zakażenia, oddziaływania gospodarza z patogenem, FISHFORPHARMA, pierwotniaki będące pasożytami krwi, gruźlica, zakażenia gronkowcami, choroby wirusowe, odkrywanie leków
