Strategie prozodyczne poprawiają uwagę i zapamiętywanie komunikatów dźwiękowych
To, jak coś jest wypowiadane, może być równie ważne jak to, co jest wypowiadane. Znajomość wpływu cech prozodycznych na uwagę słuchacza i zapamiętywanie ma podstawowe znaczenie dla poprawy przetwarzania kognitywnego oraz uzyskania pełniejszego obrazu przetwarzania bodźców słuchowych przez mózg. W ramach projektu PROSOCOGNITION (Prosodic strategies to improve the attention and recall of a listener exposed to an auditory stimulus), finansowanego ze środków UE, badano, w jaki sposób różne zmiany intonacji, akcentu i szybkości mowy stosowane w reklamach radiowych mogą wpływać na uwagę i zapamiętywanie komunikatów przez słuchaczy. Partnerzy projektu przeprowadzili trzy eksperymenty na 16 informacyjnych i narracyjnych reklamach radiowych, w których połączono zmiany intonacji, różną liczbę wyróżnionych wyrazów oraz różne szybkości wypowiedzi. Uczeni zmierzyli świadome przetwarzanie i reagowanie na bodźce przez słuchaczy. Wykorzystano też pomiary tętna, przewodności skóry, aktywacji mięśni twarzy i ruchu gałek ocznych, aby uchwycić uwagę i reakcje emocjonalne. Ponadto, skale percepcji i testy pamięciowe pomogły w zaobserwowaniu przedstawień pamięci krótkoterminowej. Wyniki omawianych badań wskazują, że stopień kontrastu dźwiękowego wywołany zmianą intonacji z wysokiego na niski ton głosu, umiarkowana ilość wyróżnionych słów (od 5 do 10 słów w każdej reklamie) oraz szybkość wypowiedzi na poziomie 180 wyrazów na minutę powodują zwiększenie uwagi słuchacza i zdolności zapamiętywania komunikatu dźwiękowego. Dzięki zdobyciu nowych informacji na temat przetwarzania prozodii w bodźcach słuchowych przez mózg projekt PROSOCOGNITION przyczynia się do rozwoju badań nad wypowiedziami publicznymi i ma istotne implikacje dla specjalistów zajmujących się mową. Omawiane badania powinny też pomóc w poprawie przetwarzania komunikatów dźwiękowych w wiadomościach medialnych i politycznych, marketingu, reklamie, edukacji i opiece zdrowotnej.
Słowa kluczowe
Prozodia, intonacja, akcent, szybkość mowy, przetwarzanie, PROSOCOGNITION
