Rola mikrośrodowiska w rozwoju białaczki
CLL rozwija się najwolniej ze wszystkich postaci białaczki i zazwyczaj jest diagnozowana w mało agresywnej fazie zaawansowania. Chociaż wielu pacjentów może nigdy nie wymagać terapii, u około 30-40% z nich choroba rozwija się do bardziej zaawansowanego stadium klinicznego i może doprowadzić do śmierci. W związku z tym istnieje pilna konieczność zidentyfikowania genów zaangażowanych w postęp choroby. Komórki CLL unikają apoptozy i uzyskują lepsze warunki do rozwoju po stymulacji antygenowej i interakcji w tkankach. Naukowcy zaangażowani w realizację finansowanego przez UE projektu VIMIRNASCLL (The impact of the tissue microenvironment on the microRNAs in chronic lymphocytic leukemia) zbadali, w jaki sposób mikrośrodowisko wpływa na postęp CLL poprzez deregulację mikro-RNA. W tym celu wyizolowali komórki CLL ze szpiku kostnego, węzłów chłonnych i krwi obwodowej i ocenili ekspresję wybranych mikro-RNA w komórkach B po interakcji komórka-komórka. Wyniki uzyskane w przeprowadzonych eksperymentach wskazują, że poziom miR-181b, którego rola w aktywnej komunikacji pomiędzy komórkami B i T jest znana, był niski w komórkach B CLL. To przekładało się na unikanie apoptozy w komórkach CLL, a także ucieczkę przez śmiercią w wyniku działania cytotoksycznych komórek T. Dodatkowo naukowcy odkryli, że regulacja transkrypcyjna miR-15a/16-1 miała wpływ na cykl życia i apoptozę komórek CLL. Naukowcy wysunęli tezę, że losowa utrata jednego z alleli miR-15a/16-1 w CLL może odróżniać agresywną formę choroby od łagodnej. Podsumowując, wyniki badania VIMIRNASCLL potwierdziły tezę, że postęp CLL zależy od warunków mikrośrodowiska, a deregulacja mikro-RNA jest uruchamiana przez specyficzne stymulanty komunikacji między komórkami. Uzyskane informacje mogą zostać wykorzystane do opracowania nowych metod leczenia antynowotworowego opartych na mikro-RNA, które poprawią sposób postępowania klinicznego z pacjentami z CLL.
Słowa kluczowe
Mikrośrodowisko, przewlekła białaczka limfatyczna, VIMIRNASCLL, miR-181b, miR-15a/16-1
