Wczesne wyroby garncarskie pod mikroskopem Zaawansowane techniki pomogły dokładnie opisać wykorzystanie wczesnych wyrobów garncarskich w Azji Wschodniej i dostarczyły informacji o zwyczajach żywieniowych oraz powiązaniach historycznych na tym obszarze. Społeczeństwo © junrong, Shutterstock W wielu muzeach na całym świecie, od Chin i Koreę po Grecję i Syrię, znajdują się gliniane naczynia pozwalające nam zerknąć do świata nieistniejących już cywilizacji i inspirujące do rozważań na temat zastosowania tych naczyń. Mimo że wyroby garncarskie były powszechnie używane do gotowania, przechowywania, a nawet dekoracji, sposób i przyczyny ich pojawienia się w Azji Wschodniej ponad 12 000 lat temu do dzisiaj pozostawał tajemnicą. Uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu PONTE (Pottery innovation and transmission in east Asia: Bridging expertise across continents) przeanalizowali pochodzące z tego okresu naczynia ceramiczne za pomocą nowoczesnych metod biochemicznych, ujawniając ich sekrety. Badanie pokazało jak wyroby garncarskie się rozprzestrzeniały i do czego były wykorzystywane. Aby osiągnąć założone cele, zespół przeprowadził analizę osadów organicznych z wnętrza naczyń przy użyciu najnowocześniejszego sprzętu i porównał wyniki z danymi z archeologicznych badań pradziejowych przeprowadzonych na obszarze Azji Wschodniej. W szczególności uczestnicy projektu PONTE prześledzili ewolucję samego garncarstwa oraz metod produkcji w danych warunkach klimatycznych i paleośrodowiskowych, jak również przestudiowali styl i kształt naczyń zmieniające się wraz z upływem czasu. Analizując wczesne wyroby garncarskie pochodzące z Chin, Rosji i Korei Południowej, sprawdzono, czy najwcześniejsze naczynia japońskie dotarły do innych regionów Azji. Istniejące fragmenty ceramiki zbadano metodami analizy stabilnych izotopów węgla i azotu oraz analizy osadów lipidowych, co przyniosło nowe, zaskakujące rezultaty. Przykładowo zespół odkrył, że wczesna japońska ceramika z okresu Jomon była wykorzystywana do przetwarzania owoców morza, co dowodzi specjalizacji o wiele bardziej zaawansowanej niż zakładano. Znaleziono również najwcześniejsze na terenie Korei ślady prosa, co poszerzyło wiedzę na temat sposobów rozpowszechniania się zbóż w tym regionie. Dalsze analizy wykazały różnice w zwyczajach żywieniowych pomiędzy Chinami a krajami Azji Północno-Wschodniej (głównie Japonią i Koreą). Te i inne odkrycia, dokonane przy użyciu nowoczesnych technologii naukowych, dostarczyły wielu cennych informacji o wykorzystaniu i rozpowszechnianiu się wyrobów garncarskich w badanym regionie, co bezpośrednio wiąże się ze sposobem rozpowszechniania się i ewolucji cywilizacji. Technologie te bez wątpienia mogą zostać wykorzystane do badań powiązań i szlaków historycznych przeprowadzanych w innych częściach świata. Słowa kluczowe Wyroby garncarskie, Azja Wschodnia, zwyczaje żywieniowe, PONTE, archeologia
