Wykrywanie nowotworów pęcherza na podstawie badania moczu
Rak pęcherza charakteryzuje się wysokim odsetkiem nawrotów, a koszt jego leczenia jest jednym z najwyższych, co jest znacznym obciążeniem dla służby zdrowia. Obecnie diagnostyka oraz monitorowanie kliniczne opierają się w głównej mierze na inwazyjnej cystoskopii, co uwydatnia potrzebę opracowania nieinwazyjnego i taniego rozwiązania takiego jak biomarkery oznaczane w moczu. Celem finansowanego ze środków UE projektu TRANSBIOBC (Translation of novel biomarkers for bladder cancer for clinical outcome prediction) było stworzenie testu diagnostycznego in vitro do monitorowania nawrotów nowotworu pęcherza i postępów tej choroby w warunkach rutynowej praktyki klinicznej. W swoich badaniach naukowcy wykorzystali zaawansowane platformy technologiczne, w tym do spektrometrii mas z elektroforezą kapilarną (CE-MS) i mikrokapilarnych testów ELISA. Po sprawdzeniu sprawności analitycznej tych platform i testów badacze zajęli się analizą dobrze scharakteryzowanych próbek klinicznych pobranych od chorych na raka pęcherza moczowego. Dzięki nowym platformom bazodanowym udało im się skorelować poziomy biomarkerów z danymi klinicznymi. Profilowanie biomarkerów metodą CE-MS doprowadziło do zidentyfikowania białek, takich jak profilina-1 i histon 2B, obecnych w moczu pacjentów z rakiem pęcherza. Jednakże z powodu interferencji z próbką moczu większość biomarkerów nie jest wykrywalna w testach ELISA. Z tego powodu badacze opracowali nowy, bazujący na spektrometrii mas test umożliwiający ilościowe określenie białkowych biomarkerów raka pęcherza, charakteryzujący się o wiele większą skutecznością wykrywania niż testy ELISA. Ogółem członkowie konsorcjum przebadali metodą CE-MS ponad 1400 próbek pobranych od pacjentów z całej Europy. Biomarkery peptydowe, które dostarczają o wiele więcej dodatkowych informacji niż cytologia, zostały użyte również do rozpoznawania zasadniczego nowotworów oraz wykrywania nawrotów choroby. Listę biomarkerów zweryfikowano podczas badania fazy II, zaś zwieńczeniem prac było stworzenie prototypowego zestawu do rozpoznawania raka pęcherza metodą CE-MS. Z uwagi na dużą liczbę badań w zakresie leczenia raka pęcherza zestaw TRANSBIOBC do diagnostyki in vitro stanowi doskonałe narzędzie do szybkiej i efektywnej oceny wyniku stosowanych terapii. Partnerzy projektu przewidują, że zestaw ten pozwoli nie tylko wcześnie wykrywać przypadki nawrotów, ale również szybko przewidywać kierunek, w jakim będzie rozwijać się choroba.
Słowa kluczowe
Nowotwór pęcherza, biomarker, TRANSBIOBC, spektrometria mas z elektroforezą kapilarną, profilina-1
