Reakcje źrenicy na światło i myśli
Źrenica to otwór w gałce ocznej, w którym światło przechodzi przez tęczówkę i pada na siatkówkę. Źrenica automatycznie dostosowuje swoją średnicę do jasności. Pomiar wielkości źrenicy (pupilometria) to powszechna metoda diagnostyki uszkodzeń wzroku i wskaźnik pobudzenia psychicznego. W ramach finansowanego przez UE projektu ACTPUP (The active pupil: The role of pupil size in active vision) zbadano, w jaki sposób zmiany wielkości źrenicy odzwierciedlają interakcje środowiskowe. Zmiany te zależą od tego, na co patrzymy. Zespół zbadał również, czy myśli mają również wpływ na wielkość źrenicy. Naukowcy skupili się przede wszystkim na roli uwagi wzrokowej (skupienia wzroku) w reakcjach źrenicy na światło. Zbadano, czy jasne światło padające na kącik oka powoduje zwężenie źrenicy. Aby zbadać tę hipotezę, zespół użył wyświetlacza podzielonego na jasne i ciemne połówki. Osoby skupiały wzrok w centralnym punkcie, ale zwracali uwagę na jedną stronę ekranu. Gdy uczestnicy zwracali uwagę na stronę oświetloną, źrenice zwężały się zgodnie z przewidywaniami. Eksperyment wykazał więc znaczenie uwagi wzrokowej. Kolejna hipoteza wiązała związek między reakcją źrenicy a ruchem gałek ocznych. Uczestnicy kierowali swój wzrok na jasną lub ciemną powierzchnię, ale naukowcy odwrócili ekran. Choć uczestnicy mogli próbować patrzeć na jedną stronę, ich gałki oczne kierowały się w przeciwną stronę. Przygotowanie do ruchu gałek ocznych w stronę oświetloną powodowało kurczenie się źrenicy, a w przypadku ruchu w stronę ciemnej powierzchni zjawisko to nie zachodziło. Zespół odkrył, że reakcja źrenic na światło przewiduje ruchy oczu. Naukowcy badali również, czy zachowanie jasnego obiektu w pamięci może spowodować zwężenie źrenic. Uczestnicy zapamiętywali zestawy jasnych lub ciemnych bodźców. Źrenica reagowała na widok jasnego obiektu, kodując go w pamięci, ale nie była to pamięć rzeczywista. Obserwacja ta zaprzeczyła teorii rzekomego związku między uwagą wzrokową a pamięcią roboczą. Badania ACTPUP mogą znaleźć praktyczne zastosowanie w komputerowych interfejsach do wprowadzania tekstu, dzięki czemu użytkownicy będą mogli wybierać litery, patrząc na nie. Komputer różnicowałby jasność liter, mierzył reakcję źrenicy i określał wybór liter. Wstępne testy potwierdziły wykonalność tej koncepcji.