Wyjaśnienie motywów działań w ramach Arabskiej Wiosny
W ciągu ostatnich kilku lat doszło do wybuchu licznych powstań w świecie arabskim, począwszy od Tunezji i dalej w innych krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA). Problemy gospodarcze, zasady totalitarne, poczucie niesprawiedliwości i szerząca się korupcja stanowiły prawdopodobne przyczyny Arabskiej Wiosny, ale potrzebne były dalsze badania w celu ustalenia konkretnych motywów. W tym kontekście naukowcy uczestniczący w finansowanym ze środków unijnych projekcie ARABTRANS (Political and social transformations in the Arab world) zbadali przyczyny i skutki wybuchu powstań w krajach arabskich. Dokonano przeglądu istniejących metod umożliwiających zrozumienie przemian politycznych, przyczyn społecznych, ekonomicznych i politycznych oraz postaw i wartości, które stanowiły motywację do powstania. Zespół zebrał istotne informacje, które obejmowały okres dwudziestu lat przed wybuchem protestów w Tunezji w 2010 r., a następnie zbadał, w jaki sposób sytuacja uległa zmianie do roku 2014. Na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych wśród obywateli Algierii, Egiptu, Iraku, Jordanii, Libii, Maroka i Tunezji, uzyskano nowe informacje na temat postrzegania demokracji przez kraje MENA. Rozważano dynamikę powstań, uwzględniając role płci, kwestie dotyczące religii, polityki, zatrudnienia, korupcji, nieufności do państwa i mobilizacji politycznej. Ze wstępnych ustaleń wynika, że obywatele nie tylko rozumieli demokrację, ale również towarzyszące jej zobowiązania do zachowania sprawiedliwości społecznej i praw gospodarczych. Wyniki pokazują również, że demokracja w stylu zachodnim nie była popularna, a obywatele odrzucili zaangażowanie przywódców religijnych w politykę, skupiając się raczej na problemach, takich jak sprawiedliwość społeczna i prawa gospodarcze. Ponadto kluczowe wyniki wskazują, że powstania wybuchły w wyniku obaw obywateli dotyczących korupcji i dyslokacji gospodarczej. Wyniki ujawniają także nieufność wobec polityków i niezadowolenie z liberalnych instytucji, takich jak wybory, które uznano za niewystarczające. Zespół ARABTRANS zauważył, że UE może odegrać istotną rolę w kontynuacji rozwoju, ale ostrzegł również, że obecne porozumienia o wolnym handlu powodują raczej większe nierówności zamiast je eliminować. Wyniki te zostały rozpowszechnione w formie sprawozdań, informatorów politycznych, publikacji naukowych i informacji w mediach społecznościowych, a także za pośrednictwem strony internetowej projektu. Politycy z całej Europy i krajów MENA powinni zapoznać się z wynikami tego wartościowego badania.
Słowa kluczowe
Arabska Wiosna, powstania, MENA, ARABTRANS, transformacje społeczne, zmiany polityczne
