Innowacyjne badania nad wpływem sztucznego oświetlenia nocnego na śmiertelność ptaków morskich
Dzięki dofinansowaniu z UE uczestnicy projektu ECOLIGHTSFORSEABIRDS (Artificial night lights and seabirds: Solutions to a fatal attraction) zbadali długoterminowe skutki stosowania różnego rodzaju sztucznego oświetlenia nocnego w kontekście zgonów w populacjach ptaków morskich. Szczególny nacisk pod tym kątem położono na pingwiny oraz gatunek ptaków z rodziny burzykowatych znany pod nazwą petreli. Partnerzy projektu przeanalizowali dostępne informacje na temat ptaków, które przez sztuczne oświetlenie straciły orientację, a także dane dotyczące obecności pingwinów w koloniach lęgowych gromadzone przez automatyczne systemy monitorowania. Przeprowadzono szereg eksperymentów badających skutki oddziaływania lamp metalohalogenkowych, wysokoprężnych lamp sodowych i diod elektroluminescencyjnych na grupę zwabionych i oślepionych światłem burzyków, a także wpływ natężenia i barwy światła na zachowanie pingwinów w czasie ich aktywności w koloniach. Ponadto naukowcy przeprowadzili badania terenowe w Australii i na Wyspach Kanaryjskich, aby przeanalizować lot burzyków nad oświetlonymi obszarami, a także zbadać kondycję fizyczną i proces dojrzewania upierzenia u ptaków uratowanych dzięki kampaniom na rzecz ratowania przyrody. Wyniki badań pokazują, że ptaki oślepione przez sztuczne światło pochodzą z pobliskich kolonii i znajdują się w podobnej kondycji co osobniki, którym udało się dotrzeć nad ocean. Wraz z upływem czasu ptaki te cechuje jednak mniejsza przeżywalność, gdy znajdą się w pobliżu dróg, w szczególności tych o dużym natężeniu ruchu i o wysokiej dopuszczalnej prędkości poruszających się po nich pojazdów. Badacze dowiedli, że stosowanie lamp metalohalogenkowych wiąże się z większym ryzykiem śmierci ptaków w porównaniu z wykorzystaniem diod elektroluminescencyjnych i wysokoprężnych lamp sodowych. W rezultacie zalecono używanie tych ostatnich na obszarach wymagających zmniejszenia śmiertelności petreli następującej w związku z oświetleniem. Eksperymentalne testy wykazały, że sztuczne oświetlenie nie wpływa znacząco na obecność podlotów w koloniach pingwinów. Jednak powinno ono zostać zminimalizowane, aby uniknąć zmian w obrębie naturalnych poziomów światła, które mogą mieć dla ptaków inne potencjalne skutki. Wiedza zdobyta dzięki inicjatywie ECOLIGHTSFORSEABIRDS pomoże zmienić zasady projektowania oświetlenia dróg publicznych na wyspach zamieszkiwanych przez ludzi i ptactwo morskie oraz przyczyni się do rozwoju technologii sztucznego oświetlenia służącego do obserwacji gatunków aktywnych nocą. Co więcej, pomoże ona również ograniczyć masową śmiertelność podlotów petreli oślepionych przez sztuczne światło.
Słowa kluczowe
Sztuczne oświetlenie nocne, ptak morski, ECOLIGHTSFORSEABIRDS, pingwiny, petrele
