Wspólnotowe zarządzanie lasem
Od około 40 lat organizacje udzielające pomocy humanitarnej promują koncepcję wspólnotowego zarządzania lasem, jako sposób na odwrócenie zjawiska wylesiania i zmniejszenie ubóstwa. Jednak założenia stanowiące podstawę takiej pracy pozostają niepotwierdzone, ponieważ większość badań polegała na studiach przypadków i jakościowych ocenach ubóstwa, które są trudne do porównania. W ramach finansowanego ze środków UE projektu FORCONEPAL (Konserwacja zasobów leśnych w Nepalu) opracowano nowe rozwiązanie w zakresie oceny rezultatów wspólnotowego zarządzania lasem w Nepalu. Zespół zestawił i przeanalizował pokaźny zestaw danych, zgromadzonych na poziomie krajowym. Dane łączyły szacunki dotyczące ubóstwa, wykonane na podstawie spisu powszechnego, dane zmian zalesienia w wysokiej rozdzielczości oraz informacje o lasach wspólnotowych w Nepalu, a także zestawy danych społeczno-ekonomicznych i biologiczno-fizycznych. Na podstawie zasobów danych naukowcy opracowali zestaw nowych technik analitycznych. Zespół stworzył również ogromną międzynarodową sieć współpracowników. W wyniku badań odkryto czynniki promujące zmiany w kwestii zalesienia i dobrobytu obszarów wiejskich. Nowe informacje mają istotne implikacje dla lokalnych interesariuszy, rządów narodowych i organizacji międzynarodowych. Ponadto naukowcy odkryli, że korzyści są wprost proporcjonalne do obszaru i czasu trwania wspólnotowego zarządzania lasem. Analizy wskazały, że wspólnotowe zarządzanie lasami w Nepalu doprowadziło do zmniejszenia zarówno wylesiania, jak i ubóstwa. Ponadto projekt FORCONEPAL wykazał, że istnieje synergia między tymi dwoma rezultatami. Ustalenia stanowią potwierdzenie czterech dekad niepotwierdzonych obserwacji i założeń. Poziomy wyjściowe ubóstwa maleją w miarę redukcji skutków wylesiania, osiąganej dzięki wspólnotowemu zarządzaniu lasami. Oznacza to, że lasy wspólnotowe utworzone w obszarach biedy wymagają dodatkowego wsparcia, aby zredukować konieczność zawierania kompromisów społeczno-gospodarczych. Ponadto zespół odkrył, że rozmiar lasów wspólnotowych i trwałość ustaleń dotyczących wspólnotowego zarządzania lasami zwiększy wydajność lasów wspólnotowych. Współczesna migracja międzynarodowa, która jest największym w historii czynnikiem demograficznym w Nepalu, uzależniona jest od gęstości zaludnienia i niższych poziomów w rolnictwach domowych. W związku z tym planowanie działań mających na celu osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju, zachowania bioróżnorodności i redukcji emisji może być skuteczniejsze przy wzięciu pod uwagę wpływu migracji na zasoby naturalne i ekosystemy. Prace wykonane w ramach projektu FORCONEPAL potwierdziły korzyści płynące ze wspólnotowego zarządzania lasami w Nepalu. Wyniki te pomogą zredukować obszary biedy i zmniejszyć wylesianie w podobnych regionach na całym świecie.
Słowa kluczowe
Wspólnotowe zarządzanie lasem, Nepal, ubóstwo, FORCONEPAL, ochrona zasobów
