Skip to main content
European Commission logo print header

Zinc Interaction with Phosphorus in Root Uptake

Article Category

Article available in the following languages:

Wpływ fosforu i cynku na pobieranie składników odżywczych przez korzenie

Fosfor (P) i cynk (Zn) są kluczowymi składnikami odżywczymi roślin, wywierając znaczny wpływ na jakość i wielkość plonów, natomiast drugi z tych pierwiastków odgrywa również ważną rolę w żywieniu zwierząt gospodarskich i ludzi. Pomimo to nawozy fosforowe wykorzystywane w celu maksymalnego zwiększenia ilości plonów mogą skutkować obniżonym stężeniem cynku w produktach rolnych, pogłębiając tym samym jego niedobór u zwierząt hodowlanych i ludzi.

Żywność i zasoby naturalne icon Żywność i zasoby naturalne
Badania podstawowe icon Badania podstawowe

W ramach finansowanego z funduszy unijnych projektu ZIPRU (Zinc interaction with phosphorus in root uptake) przyjrzano się oddziaływaniom pomiędzy cynkiem a fosforem w żywieniu mineralnym kapusty warzywnej (Brassica oleracea). Z tego gatunku roślin uzyskano szeroką gamę odmian, włączając w to brokuły, kapustę głowiastą, jarmuż i kalafior. Naukowcy poddali analizie dziewięć genotypów kapusty warzywnej o zróżnicowanych reakcjach na stosowane nawozy cynkowe i fosforowe. Określono wielkość plonów, strukturę systemu korzeniowego oraz stężenie cynku i fosforu w tkankach roślin uprawianych na gruntach rolnych, kompostach dostępnych na rynku, pożywkach i niebieskiej bibule do kiełkowania nasion. Przeprowadzony w doniczkach eksperyment wykorzystujący trzy różne rodzaje gleby dowiódł, że na pobieranie tych dwóch pierwiastków przez roślinę bardziej wpływa rodzaj gleby aniżeli stosowane nawozy fosforowe i cynkowe. W przypadku dostępnych na rynku kompostów stężenie cynku w pędach pozostawało w negatywnej korelacji z obserwowanym w nich stężeniem fosforu i wielkością plonów. Zespół przeprowadził również badania dotyczące poboru cynku i budowy systemu korzeniowego w drodze uprawy hydroponicznej. Uzyskane wyniki wykazały, że w porównaniu z genotypem F103 genotyp C6 cechował się większą biomasą, niższym stężeniem cynku w korzeniach i pędach, zwiększonym wydzielaniem związków organicznych przez korzenie oraz mniejszą liczbą korzeni bocznych, które ponadto były też krótsze. Rezultaty badań dostarczyły także dowodów świadczących o tym, że stężenia cynku i fosforu w pędach kapusty warzywnej są w większym stopniu zależne od rodzaju gleby niż od stosowania zawierających te dwa pierwiastki nawozów. Jednakże po podaniu ponadoptymalnej ilości Zn, stężenie fosforu w pędach oraz wielkość plonów B. oleracea malały wraz ze wzrostem stężenia cynku w pędach. Osiągnięcia inicjatywy ZIPRU stworzyły fundamenty dla programów uprawy, które łączą w sobie bardziej efektywne wykorzystanie nawozów fosforowych i zwiększone stężenie Zn w pędach. Tym samym wyniki projektu pomogą zoptymalizować użycie nawozów cynkowych i fosforowych, zwiększając zarówno ilość plonów, jak i stężenie Zn w jadalnych produktach rolnych, a także maksymalizując wydajność produkcji roślinnej oraz żywienia ludzi i zwierząt gospodarskich. Co więcej, ograniczenie ilości stosowanych nawozów fosforowych wesprze zrównoważone rolnictwo dzięki bardziej oszczędnemu wykorzystaniu zasobów nieodnawialnych i ochronie środowiska naturalnego.

Słowa kluczowe

Fosfor, cynk, pobieranie przez korzenie, nawóz, ZIPRU, Brassica oleracea

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania