Mechanizmy naprawy uszkodzonego serca zidentyfikowane
Choroba serca jest główną przyczyną śmierci i niepełnosprawności w wielu krajach europejskich. W ramach finansowanego przez UE projektu CARDIOGEN (The molecular mechanisms of heart regeneration) szczegółowo zbadano regenerację mięśnia sercowego (miokardium), która stanowi kontrowersyjny problem w kręgach naukowców badających serce. Badacze uczestniczący w projekcie CARDIOGEN odkryli mechanizmy molekularne biorące udział w regeneracji mięśnia sercowego z istniejących kardiomiocytów po uszkodzeniu serca. Wcześniej uważano, że proces ten zachodzi przy udziale komórek macierzystych/progenitorowych. Co ciekawe, inne badania wykazały, że u noworodków myszy zachodzi proces odbudowy komórek mięśnia sercowego z kardiomiocytów, co sugeruje, że ssaki mają ten potencjał. Zespół CARDIOGEN zidentyfikował wiele genów i procesów niezbędnych do prawidłowego rozwoju i regeneracji serca. U ryb, u których zachodzi ekspresja dominującej negatywnej formy genu A, występowały poważne zakłócenia w regeneracji serca, co sugeruje, że gen A odgrywa kluczową rolę w tym procesie. Badania dotyczące makrofagów doprowadziły do ujawnienia genu, który rozkłada tkankę bliznowatą powstałą w wyniku uszkodzenia serca. Naukowcy mają nadzieję na zidentyfikowanie różnic w odpowiedzi makrofagów u ssaków dorosłych, aby ta populacja komórek mogła stać się celem dla przyszłych rozwiązań terapeutycznych. Badacze odkryli, że podczas kardiogenezy gen Y, funkcjonalny kanał jonowy aktywowany naprężeniem mechanicznym, reaguje na siły hemodynamiczne w sercu, powodując uwalnianie tlenku azotu na drodze odpływu. Analiza danych dotyczących egzomu uzyskanych od pacjentów cierpiących na chorobę zastawki dwupłatkowej wykazała, że szkodliwe mutacje tego genu są powiązane z tą chorobą. Identyfikacja genów i procesów związanych z regeneracją serca u danio pręgowanego oznacza, że w przyszłości możliwe będzie przeprowadzenie równoważnych procesów u ssaków, a następnie u ludzi. Zebrane w ramach projektu CARDIOGEN dane dotyczące mutacji prowadzących do choroby wieńcowej mogą być wykorzystane do diagnostyki klinicznej w celu przeprowadzenia szybkich interwencji i opracowania nowych celów terapeutycznych.
